Słownik geograficzny na J

• Gdzie jest JACKSON Położenie m. w stanach zjednoczonych ameryki, nad rz. Pearl; 182 tys. mieszk.; stol. stanu Missisipi; przem. metalowy, meblowy, spożywczy
• Gdzie jest JAÉN Położenie m. w pd. Hiszpanii (Andaluzja); 117 tys. mieszk.; ośr. adm. prowincji Ja‚n; przem. cementowy, chemiczny, meblowy; w pobliżu wydobycie rud ołowiu i żelaza; ośr. turystyczny
• Gdzie jest JAKUCJA Położenie Sacha; rep. autonomiczna w Rosji, w pn.-wsch. części Syberii, nad M. Łaptiewów i M. Wschodniosyberyjskim; 3,1 mln km2, 950 tys. mieszk.; stol. - Jakuck; G. Wierchojańskie i G
• Gdzie jest JALAPA ENRÍQUEZ Położenie m. we wsch. Meksyku, na wys. 1430 m; 399 tys. mieszk.; stol. stanu Veracruz; przem. włókienniczy, skórzany, tytoniowy; uzdrowisko; 1973 częściowo zniszczone poprzez trzęsienie
• Gdzie jest JALISCO Położenie stan w pd.-zach. Meksyku, nad O. Spokojnym; 80,8 tys. km2, 6,5 mln mieszk.; stol. - Guadalajara; jez. Chapala; przem. maszynowy, chemiczny; wydobycie rud ołowiu, cynku, srebra
• Gdzie jest JAŁTA Położenie m. na Ukrainie, na Krymie, nad M. Czarnym; 78 tys. mieszk.; port morski; przem. metalowy, spożywczy; ośr. turystyczny; uzdrowisko; w pobliżu Nikicki Ogród Botaniczny; pozostałości
• Gdzie jest JAMAJKA Położenie kraj w Ameryce Środk., na wyspie Jamajka, na M. Karaibskim; 11,4 tys. km2, 2,8 mln mieszk.; stol. - Kingston i inne gł. m.: Spanish Town, Montego Bay, May Pen; jednostka monetarna
• Gdzie jest JAMALSKO-NIENIECKI OKRĘG AUTONOMICZNY Położenie okręg autonomiczny w Rosji, w obw. tiumeńskim, nad M. Karskim; 750,3 tys. km2, 490 tys. mieszk.; ośr. adm. - Salechard; wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego, gł. z płw. Jamał
• Gdzie jest JAMBOŁ Położenie m. w pd.-wsch. Bułgarii, na Niz. Górnotrackiej, nad Tundżą; 82 tys. mieszk.; ośr. adm. okręgu Jamboł; przem. włókienniczy, chemiczny, spożywczy
• Gdzie jest JAMES Położenie Dakota; rz. w pn. części USA (Dakota Pn. i Dakota Pd.); dł. 1142 km; l. dopływ Missouri (najdłuższy); używana do nawadniania; zapory i zbiorniki retencyjne
• Gdzie jest JAMES Położenie rz. w stanach zjednoczonych ameryki, w stanie Wirginia; dł. 547 km; powstaje z połączenia rzek: Jackson i Cowpasture, wypływających z Appalachów; uchodzi do zat. Chesapeake (O
• Gdzie jest JAMESTOWN Położenie stol. brytyjskiego terytorium zależnego Święta Helena, na wyspie Święta Helena, nad O. Atlantyckim; 1,6 tys. mieszk.; port morski; drobny przem.; rybołówstwo
• Gdzie jest JAMNO Położenie jez. na Wybrzeżu Słowińskim, w powiecie koszalińskim, woj. zachodniopomorskie; 2240 ha, głęb. do 3,9 m; kąpieliska
• Gdzie jest JAMUNA Położenie Dżamna; rz. w pn. Indiach; dł. 1384 km; wypływa w Himalajach; pr. dopływ Gangesu (najdłuższy); gł. dopływy pr.: Ćambal, Betwa; przepływa poprzez Delhi, Agrę, przy ujściu Allahabad
• Gdzie jest JAMUSUKRO Położenie Yamoussoukro; konstytucyjna stol. Wybrzeża Kości Słoniowej; 194 tys. mieszk.; przem. odzieżowy, spożywczy; ośr. handlu na terytorium rolniczym; kościół Matki Bożej Pokoju
• Gdzie jest JAN MAYEN Położenie grzbiet śródoceaniczny na dnie O. Arktycznego; dł. 700 km; łączy Grzbiet Mohna z Islandią
• Gdzie jest JAN MAYEN Położenie wyspa norweska na O. Arktycznym; 372,5 km2; teren górzysto-wyżynny, wys. do 2277 m; wulkany (ostatnie wybuchy 1971-1973); lodowce; stacja radiowo-meteorologiczna
• Gdzie jest JANA Położenie rz. w azjatyckiej części Rosji (Jakucja); dł. 872 km; powstaje z połączenia rzek: Dułgałach i Sartang; uchodzi do M. Łaptiewów; przepływa poprzez Wierchojańsk
• Gdzie jest JANBU A-lBAHR Położenie m. w zach. części Arabii Saudyjskiej, nad M. Czerwonym; 166 tys. mieszk.; port wywozu ropy naftowej i gazu ziemnego, dostarczanych rurociągami znad Zat. Perskiej; hutnictwo żelaza
• Gdzie jest JANGCY Położenie rz. w Chinach; dł. 6380 km; najdłuższa w Azji; źródła w górach Tangla; uchodzi do M. Wschodniochińskiego, tworząc deltę; gł. dopływy l.: Yalu Jiang, Jialing Jiang, Han Shui
• Gdzie jest JANGIJUL Położenie m. we wsch. Uzbekistanie (obw. taszkencki); 59 tys. mieszk.; przem. obuwniczy, spożywczy, oczyszczalnia bawełny; w okresie II wojny światowej (1942) siedziba dowództwa sztabu
• Gdzie jest JANINA Położenie Joanina; m. w zach. Grecji (Epir), nad jez. Janina; 63 tys. mieszk.; ośr. adm. nomosu Janina; przem. włókienniczy, skórzany, tytoniowy; ośr. turystyczny; m. zał
• Gdzie jest JANÓW LUBELSKI Położenie m. powiatowe w woj. lubelskim; 12,3 tys. mieszk.; przem. metalowy, drzewny, spożywczy; prawa miejskie 1640
• Gdzie jest JANTRA Położenie rz. w Bułgarii; dł. 286 km; wypływa w Bałkanach; pr. dopływ Dunaju; przepływa poprzez W. Tyrnowo
• Gdzie jest JAŃSKO-INDYGIRSKA, NIZINA JAŃSKO-INDYGIRSKA Położenie region nizinny w Rosji, nad M. Wschodniosyberyjskim i M. Łaptiewów, pomiędzy dolinami Indygirki i Omołoj; tundra; liczne jeziora
• Gdzie jest JAPONIA Położenie Nippon; kraj w Azji Wsch., na Wyspach Japońskich; około 4 tys. wysp - największe: Honsiu, Hokkaido, Kiusiu, Sikoku; 377,8 tys. km2, 127,7 mln mieszk.; stol. - Tokio i inne gł. m
• Gdzie jest JAPOŃSKIE, MORZE JAPOŃSKIE Położenie pn.-zach. część O. Spokojnego, pomiędzy wybrzeżem Azji a Sachalinem i Wyspami Japońskimi; 1,1 mln km2, głęb. do 3720 m (wg nie potwierdzonych danych 4224 m); zasolenie 2,7-3,5
• Gdzie jest JARKEND-DARIA Położenie Yarkant He; rz. w zach. Chinach; dł. 1068 km; wypływa w górach Karakorum; jedna ze źródłowych rzek Tarymu
• Gdzie jest JAROCIN Położenie m. powiatowe w woj. wielkopolskim, na Wysoczyźnie Kaliskiej; 26,5 tys. mieszk.; przem. maszynowy, materiałów budowlanych, drzewny; prawa miejskie przed 1307; pałac z parkiem (XIX
• Gdzie jest JAROSŁAW Położenie m. powiatowe w woj. podkarpackim, nad Sanem; 40 tys. mieszk.; przem. włókienniczy, skórzany, szklarski, spożywczy; wydobycie gazu ziemnego i torfu; prawa miejskie przed 1370
• Gdzie jest JASŁO Położenie m. powiatowe w woj. podkarpackim, nad Wisłoką; 38 tys. mieszk.; przem. rafineryjny, drzewny, szklarski, spożywczy; prawa miejskie 1366; w pobliżu wydobycie ropy naftowej
• Gdzie jest JASTRZĘBIE ZDRÓJ Położenie m. powiatowe w woj. śląskim, w Rybnickim Zagłębiu Węglowym; 97 tys. mieszk.; siedziba powiatu grodzkiego; przem. odzieżowy; wydobycie węgla kamiennego i gazu ziemnego; uzdrowisko
• Gdzie jest JAWA Położenie wyspa indonezyjska na M. Jawajskim, w W. Wyspach Sundajskich; 126 tys. km2, 120 mln mieszk.; liczne wulkany, najwyższy Semeru (wys. 3676 m); uprawa ryżu, trzciny cukrowej, tytoniu
• Gdzie jest JAWOR Położenie m. powiatowe w woj. dolnośląskim, nad Nysą Szaloną; 24 tys. mieszk.; przem. maszynowy, chemiczny, drzewny, spożywczy; w pobliżu kamieniołomy bazaltu i granitu; prawa miejskie
• Gdzie jest JAWOROWA, JASKINIA JAWOROWA Położenie Jaworzynka; jaskinia krasowa na Słowacji, w masywie Czarnogórskiej Czuby, w Tatrach Wysokich; najdłuższa i najgłębsza w słowackich Tatrach; dł. 6,3 km, głęb. 361 m; otwór na wys
• Gdzie jest JEGRZNIA Położenie w górnym biegu Lega; rz. na Pojezierzu Mazurskim; dł. 111 km; pr. dopływ Biebrzy; przepływa poprzez jez. Selmęt Ogromny i przybiera nazwę Małkiń, po przepłynięciu Jez
• Gdzie jest JEQUITINHONHA Położenie rz. we wsch. Brazylii (Minas Gerais i Bahia); dł. 800 km; uchodzi do O. Atlantyckiego; liczne wodospady
• Gdzie jest Jej Wysokość Bystra Położenie Jej Wysokość BystraNajwyższy szczyt Tatr Zachodnich (2248 m n.p.m.) był swego czasu celem wycieczek organizowanych wyłącznie po to, aby podziwiać wschód słońca, wznoszącego się
• Gdzie jest JELENIOGÓRSKA, KOTLINA JELENIOGÓRSKA Położenie śródgórska kotlina w Sudetach Zach.; około 270 km2; wys. 360-400 m; G. Sokole (wys. do 650 m); przepływa rz. Bóbr; turystyka; obszar rolniczy; gł. m. Jelenia Góra
• Gdzie jest JEŁGAWA Położenie do 1917 Mitawa; m. w Łotwie, nad Lelupą; 55 tys. mieszk.; przem. samochodowy (mikrobusy), maszynowy, lekki, spożywczy; zał. 1265; 1561-1795 stol. księstwa kurlandzkiego; willa
• Gdzie jest JEMEN Położenie kraj w pd.-zach. Azji, na Płw. Arabskim, nad Morzem Czerwonym, M. Arabskim i Zat. Adeńską; 528 tys. km2, 22,6 mln mieszk.; stol. - Sana i inne gł. m.: Aden, A-lHudajda, Taizz
• Gdzie jest JENA Położenie m. w Niemczech (Turyngia), nad Soławą; 102 tys. mieszk.; przem. optyczny (zakłady Zeissa); planetarium; ośr. turystyczny; prawa miejskie XIII w.; 1806 zwycięstwo Napoleona I w
• Gdzie jest JENAKIJEWO Położenie m. we wsch. Ukrainie (obw. doniecki), nad rz. Buławin; 120 tys. mieszk.; ośr. przem. w Donieckim Zagłębiu Węglowym; przem. chemiczny, materiałów budowlanych, hutnictwo żelaza
• Gdzie jest JENISEJ Położenie rz. w azjatyckiej części Rosji, w Państwie Krasnojarski, Chakasji, Tuwie; dł. 4102 m (od źródeł Małego Jeniseju w Mongolii); uchodzi do Zat. Jenisejskiej (M. Karskie); gł. dopływy
• Gdzie jest JERZEGO V, WYBRZEŻE JERZEGO V Położenie region w Antarktydzie Wsch. (Ziemia Wilkesa), nad O. Spokojnym i O. Indyjskim; lądolód
• Gdzie jest JEZIORAK Położenie Jez. Iławskie; jez. na Pojezierzu Iławskim, w powiecie iławskim, woj. warmińsko-mazurskie; 3460 ha, głęb. do 12 m; liczne wyspy (240 ha); wypływa Iławka; sporty wodne; nad jez
• Gdzie jest JĘDRZEJÓW Położenie początkowa nazwa - Brzeźnica; m. powiatowe w woj. świętokrzyskim; 17 tys. mieszk.; prawa miejskie 1271-1870 i od 1916; muzeum z jedną z największych w świecie kolekcji zegarów
• Gdzie jest JI´AN Położenie Ci-an; m. w pd.-wsch. Chinach (Jiangxi), nad rz. Gan Jiang; 198 tys. mieszk.; przem. papierniczy, drzewny, spożywczy; największe w państwie zakłady produkcji kamfory
• Gdzie jest JILIN Położenie Cilin; m. w pn.-wsch. Chinach (Jilin), nad rz. Sungari; 1,6 mln mieszk.; port rzeczny; przem. chemiczny, papierniczy, drzewny, spożywczy, hutniczy
• Gdzie jest JINGDEZHEN Położenie Cingteczen; m. we wsch. Chinach (Jiangxi); 33 tys. mieszk.; przem. chemiczny, elektrotechniczny, materiałów budowlanych, hutnictwo żelaza; największy w świecie ośr. rzemieślniczej
• Gdzie jest JINZHOU Położenie Cinczou; m. w pn.-wsch. Chinach (Liaoning), na wybrzeżu Zat. Liaotuńskiej (M. Żółte); 930 tys. mieszk.; przem. maszynowy, rafineryjny, chemiczny, elektrotechniczny
• Gdzie jest JIXI Położenie Cisi; m. w pn.-wsch. Chinach (Heilongjiang), nad rz. Muling He, w pobliżu granicy z Rosją; 348 tys. mieszk.; przem. energetyczny, drzewny, spożywczy; ośr. wydobycia węgla
• Gdzie jest JOGYAKARTA Położenie daw. Djokjakarta; m. w Indonezji, w środk. części Jawy, u podnóża wulkanu Merapi; 498 tys. mieszk.; różnorodny przem.; centrum kultury jawajskiej; uniwersytet Gajah Mada
• Gdzie jest JOHNSON CITY Położenie m. w stanach zjednoczonych ameryki (Tennessee), w Appalachach; 58 tys. mieszk.; przem. chemiczny, elektrotechniczny, włókienniczy; w pobliżu kamieniołomy wapienia
• Gdzie jest JOINVILLE Położenie wyspa antarktyczna na O. Atlantyckim, przy pn. krańcu Płw. Antarktycznego; dł. 76 km, szer. 37 km; pokryta lodem do wys. 600 m; najwyższy nunatak Mount Tholus (wys. 832 m
• Gdzie jest JOLIET Położenie m. w stanach zjednoczonych ameryki (Illinois), w zespole miejskim Chicago; 127 tys. mieszk.; przem. samochodowy, metalowy, chemiczny, rafineryjny
• Gdzie jest JONQUI?RE Położenie m. w Kanadzie (Quebec), nad rz. Sable; 59 tys. mieszk.; przem. drzewno-celulozowy, hutnictwo aluminium, produkcja tlenku glinu; powstało 1976 z połączenia 3 miast
• Gdzie jest JOŃSKIE, MORZE JOŃSKIE Położenie część M. Śródziemnego, pomiędzy Płw. Bałkańskim i Płw. Apenińskim; 200 tys. km2, głęb. do 5121 m, w Rowie Helleńskim; Wyspy Jońskie; zasolenie 3,8-3,9%; zat.: Tarencka, Patras
• Gdzie jest JORDANIA Położenie kraj w pd.-zach. Azji, częściowo na Płw. Arabskim, nad zat. Akaba; 97,7 tys. km2, 5,6 mln mieszk.; stol. - Amman i inne gł. m.: Az-Zarka, Irbid; jednostka monetarna - dinar
• Gdzie jest JOSE PANGANIBAN Położenie m. w Filipinach, w pd.-wsch. części wyspy Luzon, nad O. Spokojnym; 50 tys. mieszk.; port wywozu kopry; przem. maszynowy, chemiczny, skórzany; ośr. wydobycia rud żelaza, manganu
• Gdzie jest JOSU Położenie m. w pd. części Korei Pd., w prowincji Dzolla Pd., nad Cieśn. Koreańską; 176 tys. mieszk.; port dowozu ropy naftowej; przem. petrochemiczny, włókienniczy i gumowy
• Gdzie jest JUAN DE FUCA Położenie cieśn. na O. Spokojnym, pomiędzy wyspą Vancouver (Kanada) a płw. Olympic (USA); dł. 140 km, szer. 17-29 km, głęb. 139-256 m; otwiera wejście do zat. Puget i cieśn. Georgia
• Gdzie jest JUAN FERNÁNDEZ Położenie 3 wulkaniczne wyspy chilijskie na O. Spokojnym: Alejandro Selkirk, Robinson Cruzoe i Santa Clara; 193 km2, 500 mieszk.; 1704-1709 na jednej z wysp przebywał angielski żeglarz A
• Gdzie jest JUKATAN Położenie stan we wsch. Meksyku, w pn. części płw. Jukatan, nad Zat. Meksykańską; 38,4 tys. km2, 1,7 mln mieszk.; stol. - Mérida; uprawa trzciny cukrowej, drzew owocowych; turystyka; ruiny
• Gdzie jest JUKATAŃSKA, CIEŚNINA JUKATAŃSKA Położenie cieśn. na O. Atlantyckim, pomiędzy płw. Jukatan a Kubą; szer. 200 km, głęb. 2779 m; łączy M. Karaibskie z Zat. Meksykańską
• Gdzie jest JUKON Położenie terytorium autonomiczne w pn.-zach Kanadzie; 483,5 tys. km2, 30 tys. mieszk.; stol. - Whitehorse; obszar górzysto-wyżynny; najwyższy szczyt Logan (wys. 6050 m, najwyższy w
• Gdzie jest JUNNAŃSKO-KUEJCZOUSKA, WYŻYNA JUNNAŃSKO-KUEJCZOUSK Położenie wyż. w pd.-wsch. Chinach; wys. 1500-2000 m; wygasłe wulkany; wydobycie rud cyny, manganu, rtęci; jeden z gł. w państwie regionów uprawy herbaty
• Gdzie jest JURMAŁA Położenie m. na Łotwie, nad Zat. Ryską; 51 tys. mieszk.; powstało z połączenia miast: Kemeri i Słoka; przem. celulozowo-papierniczy, wytwórnia łodzi sportowych; uzdrowisko; kąpielisko
• Gdzie jest JUTLANDZKI, PÓŁWYSEP JUTLANDZKI Położenie Jutlandia; płw. w Danii i Niemczech, pomiędzy M. Północnym a Cieśn. Duńskimi; około 40 tys. km2; wys. do 173 m; nizinny; obszar rolniczy
• Gdzie jest JUŻNOSACHALIŃSK Położenie 1905-1946 Tojochara; m. w Rosji na Sachalinie; 169 tys. mieszk.; stol. obw. sachalińskiego; port lotniczy; przem. maszynowy, środków transportu; instytut biologii mórz
• Gdzie jest JASIOŁDA Położenie Jasielda; rz. w Białorusi; dł. 242 km; l. dopływ Prypeci
• Gdzie jest Jezioro Łańskie, Jezioro Pluszne Położenie To region graniczący od północy z Lidzbarkiem Warmińskim, od południa ze Szczytnem, a od wschodu z Krainą Ogromnych Jezior. Przedsmak mazurskiego raju -jak mawiają niektórzy. Dużo
• Gdzie jest Jarosław Położenie Jarosław jest jednym z tych polskich miast, które własną bogatą i burzliwą historią mogłoby obdzielić kilka innych. Jego świetność przypadała na czasy renesansu i baroku, potem
• Gdzie jest JAZGULEMSKIE, GÓRY JAZGULEMSKIE Położenie pasmo górskie w Tadżykistanie, a Pamirze; wys. do 6974 m
• Gdzie jest Jezioro Łukajno Położenie Jezioro Łuknajno – położone w Mazurskim Parku Krajobrazowym, 5 km na wschód od Mikołajek – jest jedną z Głownych europejskich ostoi ptactwa wodnego. Od północy sąsiaduje
• Gdzie jest JOLO Położenie wyspa filipińska w archipelagu Sulu; 894 km2, 93 tys. mieszk.; uprawa palmy kokosowej; gł. m. i port Jolo
• Gdzie jest JIAYUGUAN Położenie Ciajükuan; m. w pn. Chinach (Gansu); 116 tys. mieszk.; przem. cementowy, hutnictwo żelaza; w pobliżu wydobycie rud żelaza
• Gdzie jest JABŁONKOWSKA, PRZEŁĘCZ JABŁONKOWSKA Położenie przełęcz w Beskidach Zach., w Czechach, na wys. 552 m; trasa kolejowa i droga łącząca Cieszyn z Żyliną (Słowacja
• Gdzie jest JABŁONOWE, GÓRY JABŁONOWE Położenie pasmo górskie w Rosji, w Zabajalu; dł. około 650 km, wys. do 1680 m; tajga modrzewiowa
• Gdzie jest JABOAT?O Położenie m. we wsch. Brazylii (Pernambuco), na terytorium metropolitalnym Recife; 668 tys. mieszk.; przem. chemiczny, odzieżowy, szklarski, spożywczy
• Gdzie jest JACKSON Położenie m. w stanach zjednoczonych ameryki (Tennessee); 61 tys. mieszk.; przem. włókienniczy, meblowy, poligraficzny
• Gdzie jest JACKSONVILLE Położenie m. w stanach zjednoczonych ameryki (Floryda), przy ujściu rz. Saint Johns do O. Atlantyckiego; 798 tys. mieszk.; port morski; przem. poligraficzny, papierniczy, tytoniowy
• Gdzie jest JAKUCK Położenie m. w azjatyckiej części Rosji, nad Leną; 219 tys. mieszk.; stol. Jakucji; port rzeczny; przem. materiałów budowlanych, drzewny, skórzany, spożywczy; Centrum Naukowe Syberyjskiego
• Gdzie jest JEZD Położenie Yazd; m. w środk. Iranie; 375 tys. mieszk.; przem. cementowy, włókienniczy; zachowane resztki murów miejskich; w pobliżu wydobycie rud cynku, ołowiu, żelaza i miedzi
• Gdzie jest JAŁOMICA Położenie Ialomita; rz. w Rumunii; dł. 410 km; wypływa w górach Bucegi; l. dopływ Dunaju
• Gdzie jest JAMAŁ Położenie płw. w azjatyckiej części Rosji, wysunięty w M. Karskie, pomiędzy Zat. Obską a Bajdaracką; 122 tys. km2; liczne jeziora; spore złoża gazu ziemnego
• Gdzie jest JAPOŃSKI, RÓW JAPOŃSKI Położenie głębia oceaniczna w dnie O. Spokojnego; głęb. do 8412 m (wg niepotwierdzonych danych 10374 m), dł. 680 km; biegnie wzdłuż wsch. wybrzeża Honsiu i Hokkaido; łączy oceaniczne rowy
• Gdzie jest JASMUND Położenie płw. w Niemczech, na Rugii; wys. powyżej 100 m; połączony 3 mierzejami z pn. częścią wyspy
• Gdzie jest JERSEY CITY Położenie m. w stanach zjednoczonych ameryki (New Jersey), nad O. Atlantyckim, na terytorium Nowego Jorku; 242 tys. mieszk.; port handlowy; przem. elektroniczny, farmaceutyczny, kosmetyczny
• Gdzie jest JEZIORSKO Położenie zbiornik retencyjny na Warcie w woj. wielkopolskim i łódzkim; 4230 ha, wys. zapory 12 m; elektrownia wodna o mocy 3,8 MW; zbudowany 1986
• Gdzie jest JAPURÁ Położenie rz. w Kolumbii i Brazylii; dł. 1928 km; źródła w Kordylierze Środk. (Andy); l. dopływ Amazonki
• Gdzie jest JARAMA Położenie rz. w Hiszpanii; dł. 195 km; pr. dopływ Tagu; zaopatruje w wodę Madryt
• Gdzie jest JAROSŁAW Położenie m. obwodowe w Rosji, nad Wołgą; 611 tys. mieszk.; port rzeczny; przem. stoczniowy, maszynowy, chemiczny, rafineryjny, spożywczy; zał. około 1010 poprzez księcia Jarosława Mądrego
• Gdzie jest JASIELSKO-KROŚNIEŃSKA, KOTLINA JASIELSKO-KROŚNIEŃS Położenie kotlina w pd.-wsch. części Pogórza Środkowobeskidzkiego; wspólnie z Obniżeniem Gorlickim tworzy tak zwany Doły Jasielsko-Sanockie; wys. 225-300 m; gł. rz.: Wisłoka, Wisłok; złoża
• Gdzie jest Jaskinia Raj Położenie Jaskinię Raj, położoną nieopodal drogi Kielce – Chęciny, odkryto przynajmniej podwójnie. Pierwszy raz dokonali tego neandertalczycy 50–60 tys. lat temu; jaskinia była dla nich
• Gdzie jest JASSY Położenie m. w pn.-wsch. Rumunii (Mołdawia), nad rz. Bahlui; 321 tys. mieszk.; ośr. adm. okręgu Jassy; różnorodny przem.; 1560-1860 stol. Księstwa Mołdawskiego; budowle sakralne; 1792 pokój
• Gdzie jest JAUNDE Położenie stol. Kamerunu, w pd.-wsch części państwie; 1,2 mln mieszk.; port lotniczy; przem. włókienniczy, spożywczy; zał. 1888; od 1922 ośr. adm. francuskiego Kamerunu
• Gdzie jest JAVARI Położenie rz. na granicy Brazylii i Peru; dł. 1056 km; źródła na pogórzu Andów Środk; pr. dopływ Amazonki
• Gdzie jest JAWAJSKI, RÓW JAWAJSKI Położenie Rów Sundajski; głębia oceaniczna w dnie O. Indyjskiego; głęb. 7729 m (najgłębszy w O. Indyjskim); dł. 4500 km, szer. 75 km; ciągnie się wzdłuż pd. wybrzeży Archipelagu Malajskiego
• Gdzie jest JAWAJSKIE, MORZE JAWAJSKIE Położenie morze pomiędzy wyspami indonezyjskimi: Sumatrą, Borneo, Celebesem i Jawą; 552 tys. km2, głęb. do 1272 m; wyspy i rafy koralowe; zasolenie 3-3,4%; gł. porty: Banjarmasin, Dżakarta
• Gdzie jest JAWORZNO Położenie m. powiatowe w woj. śląskim, we wsch. części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego; 97 tys. mieszk.; siedziba władz powiatu grodzkiego; przem. energetyczny, chemiczny, skórzany; prawa
• Gdzie jest JAYAPURA Położenie daw. Hollandia, Kotabaru, Sukarnapura; m. w Indonezji, na wyspie Nowa Gwinea; 146 tys. mieszk.; ośr. adm. prowincji Irian Jaya; port morski i lotniczy; przem. chemiczny
• Gdzie jest JEAN-BERNARD, RÉSEU JEAN-BERNARD Położenie jaskinia krasowa we Francji, w Alpach Sabaudzkich, w masywie Folly; dł. 20 km, głęb. 1602 m; trzecia pod względem głębokości na Ziemi; kilkanaście otworów na wys. 1840-2315 m
• Gdzie jest JEŁABUGA Położenie m. w Rosji (Tatarstan), nad Tojmą; 67 tys. mieszk.; przem. samochodowy, rafineryjny, włókienniczy, spożywczy; w pobliżu wydobycie ropy naftowej
• Gdzie jest JERYCHO Położenie m. w środk. Palestynie, na obszarze Zachodniego Brzegu (Jordanu), w dolinie Jordanu, 276 m p.p.m.; 17 tys. mieszk.; ośr. turystyczny; pozostałości jednego z najwcześniejszych
• Gdzie jest JIALING JIANG Położenie Cialing-ciang; rz. w Chinach; dł. 1119 km; źródła w górach Qin Ling; l. dopływ Jangcy; przy ujściu m. Chongqing
• Gdzie jest JIAMUSI Położenie Ciamusy; m. w pn.-wsch. Chinach (Heilongjiang), nad rz. Sungari; 589 tys. mieszk.; port rzeczny; przem. maszynowy, papierniczy, drzewny
• Gdzie jest JIANGMEN Położenie Ciangmen; m. w pd. Chinach (Guangdong); 461 tys. mieszk.; port śródlądowy i kabotażowy w delcie Rz. Perłowej; przem. papierniczy, spożywczy
• Gdzie jest JEJSK Położenie m. w Rosji, w Państwie Krasnodarskim, nad M. Azowskim; 87 tys. mieszk.; port morski i lotniczy; przem. maszynowy, meblarski, lekki, spożywczy; uzdrowisko klimatyczne i
• Gdzie jest JEKATERYNBURG Położenie 1924-1991 Swierdłowsk; m. w Rosji, na Uralu nad rz. Iset; 1,3 mln mieszk.; ośr. adm. obw. swierdłowskiego; przem. maszynowy, metalowy, chemiczny, lekki, spożywczy, hutnictwo żelaza
• Gdzie jest JELEC Położenie m. w europejskiej części Rosji (obw. lipiecki), nad Sosną; 115 tys. mieszk.; przem. metalowy, maszynowy, dokładny, tytoniowy, spożywczy; ośr. produkcji koronek
• Gdzie jest JELENIA GÓRA Położenie m. powiatowe w woj. dolnośląskim, nad Bobrem; 88 tys. mieszk.; siedziba powiatu grodzkiego; lotnisko sportowe; przem. farmaceutyczny, optyczny, odzieżowy, papierniczy; prawa
• Gdzie jest JENISEJSKA, ZATOKA JENISEJSKA Położenie zat. M. Karskiego u wybrzeży Syberii; szer. wejścia 150 km, głęb. do 20 m; uchodzi Jenisej; porty: Dikson, Karaul
• Gdzie jest JEQUIÉ Położenie m. we wsch. Brazylii (Bahia), nad rz. Contas; 131 tys. mieszk.; przem. chemiczny, odzieżowy, drzewny, spożywczy; ośr. handlu na terytorium
• Gdzie jest JÉREZ DE LA FRONTERA Położenie m. w pd.-zach. Hiszpanii (Andaluzja); 183 tys. mieszk.; ośr. winiarstwa (wina jerez i z angielskiego: sherry); turystyka; festiwale flamenco; 711 zwycięstwo Arabów pod wodzą
• Gdzie jest JERGENI Położenie wyż. w Rosji, nad dolnym biegiem Wołgi; wys. do 221 m; roślinność półpustynna
• Gdzie jest JEROZOLIMA Położenie hebr. Jeruszalaim; stol. Izraela na wyż. Judei; 715 tys. mieszk.; przem. poligraficzny, farmaceutyczny, odzieżowy; ośr. kultu religijnego chrześcijan, wyznawców judaizmu i islamu
• Gdzie jest JERSEY Położenie wyspa brytyjska w cieśn. La Manche; największa z Wysp Normandzkich; 116 km2, 89 tys. mieszk.; uprawa warzyw; hodowla bydła rasy jersey; ogród zoologiczny; gł. m. Saint Helier
• Gdzie jest JEZIORO WIGRY Położenie O tym jeziorze trudno nie pisać z najwyższym podziwem. W państwie kilku tys. jezior Wigry są jednak wyjątkowe, mają sporo cech, które czynią je jeziorem unikatowym. To ogromny
• Gdzie jest JIANGSU Położenie Ciangsu; prowincja we wsch. Chinach, nad M. Żółtym i M. Południowochińskim; 102,2 tys. km2, 74 mln mieszk.; ośr. adm. Nankin; najgęściej zaludniony obszar gospodarczy Chin
• Gdzie jest JIANGXI Położenie Ciangsi; prowincja w pd.-wsch. Chinach; 164,8 tys. km2, 43 mln mieszk.; ośr. adm. - Nanchang; obszar rolniczy; wydobycie rud miedzi, wolframu (największe w państwie) i węgla
• Gdzie jest JILIN Położenie Cilin; prowincja w pn.-wsch. Chinach; 187 tys. km2, 28,5 mln mieszk.; ośr. adm. Changchun; przem. samochodowy, maszynowy, chemiczny; wydobycie srebra, rud miedzi i żelaza
• Gdzie jest JILONG Położenie Cilung; m. w Chinach, na pn. wybrzeżu wyspy Tajwan, nad M. Wschodniochińskim; 402 tys. mieszk.; gł. port wyspy obsługujący m. Tajpej; przem. stoczniowy, maszynowy
• Gdzie jest JINAN Położenie Cinan; m. we wsch. Chinach, nad rz. Huang He; 2 mln mieszk.; ośr. adm. prowincji Shandong; przem. maszynowy, środków transportu, włókienniczy, spożywczy
• Gdzie jest JINJA Położenie m. w pd.-wsch. Ugandzie, w prowincji Busoga, nad Jez. Wiktorii, w miejscu wypływu Nilu; 92 tys. mieszk.; port; gł. ośr. przem. państwie; huta miedzi
• Gdzie jest JINMEN Położenie Cinmen, daw. Quemoj; ekipa 12 wysp chińskich w Cieśn. Tajwańskiej; 150,5 km2, 51 tys. mieszk.; uprawa ryżu; wydobycie kaolinu
• Gdzie jest JIU Położenie rz. w Rumunii; dł. 347 km; wypływa w Karpatach Pd., tworząc przełom; l. dopływ Dunaju; przepływa poprzez m.: Petroszany, Krajowa
• Gdzie jest JIUJIANG Położenie Ciuciang; m. w pd.-wsch. Chinach (Jiangxi), nad rz. Jangcy; 270 tys. mieszk.; port rzeczny; przem. chemiczny, spożywczy, hutnictwo żelaza
• Gdzie jest JOÂO PESSOA Położenie Paraiba; m. we wsch. Brazylii (Paraiba), przy ujściu Paraiby do O. Atlantyckiego; 641 tys. mieszk.; przem. włókienniczy, spożywczy; ośr. regionu rolniczego; start drogi
• Gdzie jest JOENSUU Położenie m. we wsch. Finlandii, nad jez. Pyhäselkä; 51 tys. mieszk.; ośr. adm. prowincji Pohjois-Karjala; przem. drzewny, spożywczy
• Gdzie jest JOHANNESBURG Położenie m. w Rep. Pd. Afryki; 1,5 mln mieszk.; największe m. państwie; gł. ośr. gospodarczy państwie; różnorodny przem.; szlifiernie diamentów; obserwatorium astronomiczne; zał. 1886 jako
• Gdzie jest JOHOR BAHARU Położenie Johore Bahru; m. w Malezji, na Płw. Malajskim, nad cieśn. Johor; 714 tys. mieszk.; port wywozu kauczuku, oleju palmowego; przem. farmaceutyczny, spożywczy
• Gdzie jest JOINVILLE Położenie m. w pd. Brazylii (Santa Catarina), w pobliżu O. Atlantyckiego; 462 tys. mieszk.; przem. maszynowy, meblowy, spożywczy
• Gdzie jest JOKOHAMA Położenie m. w Japonii, na wyspie Honsiu, nad Zat. Tokijską; 3,5 mln mieszk.; ośr. adm. prefektury Kanagawa; port handlowy; ogromny ośr. przem. państwie (2 po Tokio); powstała 1858
• Gdzie jest JÖNKÖPING Położenie m. w pd. Szwecji, nad jez. Wetter; 81 tys. mieszk.; ośr. adm. hrabstwa Jönköping; przem. maszynowy, włókienniczy, papierniczy, zapałczany
• Gdzie jest JOŃSKIE, WYSPY JOŃSKIE Położenie archipelag górzystych wysp greckich na M. Jońskim; 2,3 tys. km2, 220 tys. mieszk.; największe wyspy: Kefalina, Kerkira, Zakinthos; turystyka; uprawa winorośli, drzew cytrusowych
• Gdzie jest JORDAN Położenie rz. w Izraelu i Jordanii; dł. 252 km; źródła w Syrii i Libanie; przepływa poprzez Jez. Tyberiadzkie; uchodzi do M. Martwego; używana do nawadniania
• Gdzie jest JORDANU, RÓW JORDANU Położenie A-lGhaur; rów tektoniczny w Palestynie, Jordanii i Izraelu; szer. do 30 km, głęb. od około 800 m p.p.m. (dno M. Martwego); powstał w trzeciorzędzie; region zajęty poprzez: Jez
• Gdzie jest JORK Położenie przylądek w Australii, na płw. Jork; najdalej na pn. wysunięty pkt. Australii
• Gdzie jest JORK Położenie płw. w pn. Australii (Queensland), pomiędzy M. Koralowym a zat. Karpentaria; dł. około 650 km; wydobycie boksytów (największe złoża w świecie); rezerwaty ludności rdzennej
• Gdzie jest JOS Położenie m. w środk. Nigerii, na wyż. Dżos; 769 tys. mieszk.; stol. stanu Plateau; port lotniczy; przem. metalowy, spożywczy; ośr. wydobycia rud cyny i kolumbitu
• Gdzie jest JOSTEDALSBREEN Położenie lodowiec w Norwegii, w G. Skandynawskich; 486 km2; największy w Europie
• Gdzie jest JOSZKAR OŁA Położenie m. w Rosji, nad Małą Kokszagą; 250 tys. mieszk.; stol. rep. Mari; przem. maszynowy, chemiczny, drzewny
• Gdzie jest JÓZEFA BONAPARTE, ZATOKA JÓZEFA BONAPARTE Położenie zat. morza Timor, u pn. wybrzeży Australii; uchodzi rz. Victoria; rezerwat Aborygenów
• Gdzie jest JÚCAR Położenie rz. w Hiszpanii; dł. 498 km; wypływa w G. Iberyjskich; uchodzi do Zat. Walenckiej (M. Śródziemne); używana do nawadniania
• Gdzie jest JUG Położenie rz. w europejskiej części Rosji; dł. 574 km; po połączeniu z Suchoną tworzy Dwinę
• Gdzie jest JUIZ DE FORA Położenie m. we wsch. Brazylii (Minas Gerais); 474 tys. mieszk.; przem. włókienniczy, papierniczy, spożywczy
• Gdzie jest JUJUY Położenie m. w pn.-zach. Argentynie, na obszarze Puna de Atacama; 645 tys. mieszk.; stol. prowincji Jujuy; przem. metalowy, spożywczy; w pobliżu huta żelaza
• Gdzie jest JUKATAN Położenie płw. w Ameryce Środk., w Meksyku, Gwatemali i Belize, pomiędzy Zat. Meksykańską a M. Karaibskim; 180 tys. km2; na pd. góry Maya; obszar turystyczny; IV w. przed naszą erą-XVI w
• Gdzie jest JUKON Położenie rz. w pn.-zach. Kanadzie i USA (Alaska); dł. 3180 km; źródła w G. Nadbrzeżnych; uchodzi deltą do zat. Norton (M. Beringa); gł. dopływy pr.: Pelly, Porcupine, l.: White, Tanana
• Gdzie jest JUKOŃSKA, WYŻYNA JUKOŃSKA Położenie wyż. w stanach zjednoczonych ameryki (Alaska) i Kanadzie, w Kordylierach Pn.; wys. 600-1524 m; przepływa rz. Jukon; wydobycie złota
• Gdzie jest JUNDIAÍ Położenie m. w pd.-wsch. Brazylii (stan S?o Paulo); 328 tys. mieszk.; przem. włókienniczy, chemiczny, winiarski; uprawa winorośli
• Gdzie jest JURA Położenie pasmo górskie na granicy francusko-szwajcarskiej; oddzielone od Alp Wyż. Szwajcarską; najwyższy szczyt Cr?t de la Neige (wys. 1718 m); gł. rz.: Ain, Doubs; na stokach uprawa
• Gdzie jest JURA Położenie kanton w pn.-zach. Szwajcarii, w górach Jura; 836 km2, 70 tys. mieszk.; stol. - Delémont; przem. dokładny; hodowla bydła
• Gdzie jest JURGA Położenie m. w azjatyckiej części Rosji, nad Tomem; 82 tys. mieszk.; przem. maszynowy, materiałów budowlanych, meblarski, spożywczy
• Gdzie jest JURUÁ Położenie rz. w zach. Brazylii (Acre Amazonas); dł. 3280 km; wypływa na przedgórzu Andów Środk. w Peru; pr. dopływ Amazonki
• Gdzie jest JUVENTUD, ISLA DE LA JUVENTUD Położenie do 1978 (Pinos); wyspa kubańska na M. Karaibskim, w archipelagu Los Canarreos, u pd. wybrzeża Kuby; 2,2 tys. km2, 73 tys. mieszk.; przem. ceramiczny, spożywczy; uprawa bananów
• Gdzie jest JU?ZEIRO DO NORTE Położenie m. w pn.-wsch. Brazylii (Ceara), u podnóża Chapada Araripe; 226 tys. mieszk.; przem. włókienniczy, cukrowniczy; ośr. regionu uprawy trzciny cukrowej
• Gdzie jest JYVÄSKYLÄ Położenie m. w środk. Finlandii, nad jez. Päijänne; 81 tys. mieszk.; ośr. adm. prowincji Keski-Suome; przem. maszynowy, drzewny, papierniczy

---

Znaczenie w geografii

Lekcja geografii, gdzie to leży. Położenie na mapie.