Definicja Matki Motyw

Co to jest Motyw matki:
Poezja podmiotu:
Mitologia
Biblia
Lament świętokrzyski
Hamlet, Romeo i Julia - W. Szekspir
Treny - J. Kochanowski
Kazania sejmowe - P. Skarga
Świętoszek - Molier
Święta miłości kochanej ojczyzny - I. Krasicki
Powrót posła - J.U. Niemcewicz
Giaur - G. Byron
Kurhanek Maryli, Do matki Polki, Dziady cz. III - A. Mickiewicz
Balladyna - J. Słowacki
Śluby panieńskie - A. Fredra
Dym, Nasza szkapa - M. Konopnicka
Antek, Lalka - B. Prus
Janko muzykant, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, Trylogia - H. Sienkiewicz
Nad Niemnem - E. Orzeszkowa
Zbrodnia i kara - F. Dostojewski
Moralność pani Dulskiej - G. Zapolska
Chłopi - W.S.  Reymont
Ludzie bezdomni, Przedwiośnie - S. Żeromski
Na skalnym Podhalu - K. Przerwa - Tetmajer
Sklepy cynamonowe, W małym dworku, Matka - S.I. Witkiewicz
Ferdydurke - W. Gombrowicz
Granica - Z. Nałkowska
Noce i dnie - M. Dąbrowska
Elegia o ... (chłopcu polskim) - K. K. Baczyński
Matka powieszonych - T. Różewicz
Balladyna, Walc, Dolina Issy - Cz. Miłosz
Matce księdza J. Popiełuszki - A. Kamieńska
Tango - S. Mrożek
Poezja przedmiotu:
Élisabeth Badinter, Historia miłości macierzyńskiej, Oficyna Wydawnicza Volumen: Liga Republikańska, Warszawa 1998
Grażyna Szewczyk, Postać matki w niemieckiej i polskiej poezji XIX i XX wieku, Wydawnictwo UŚ, Katowice 1995
Monika Brzóstowicz-Klajn, Wizerunek rodziny w polskiej prozie współczesnej, Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, Poznań 1998
Maria Bogucka, Białogłowa w dawnej Polsce, Wydawnictwo Trio, Warszawa 1998
Maria Bogucka, Gorsza płeć: kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2005
Antoni Gąsiorowski, Kobieta w kulturze średniowiecznej Europy,  Wydawnictwo PTPN, Poznań 1999
Mazurek Dorota, Kobieta w poezji i kulturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2004
Video:
Noce i dnie M. Dąbrowskiej - reż. J. Antczak
Matka Królów - reż. J. Zaorski
Przydatne cytaty:
Dom to w ogóle nie są ściany i sufity i podłogi lecz ręce naszej mamy  - Anna Kamieńska
Propaganda jest matką wydarzeń. -  Albert Schweitzer
Opracowanie motywu matki:
Niemal w każdej, nawet najdawniejszej religii, mitologii pojawiają się postaci matek - regularnie w formie Matki Ziemi dającej start całemu życiu, rodzajowi ludzkiemu. Nic więc dziwnego, iż motyw matki jest równie stary jak poezja i powszechny w każdym piśmiennictwie. Postać matki pozostaje elementem mitu sielankowego dzieciństwa, symbolem miłości, bezpieczeństwa, rodzinnego domu. Bycie matką przeważnie łączy się z jednoczesnym przeżywaniem radości i doświadczaniem cierpień, troskami, ogromnymi nadziejami związanymi z dziećmi, lecz także niepokojami o ich los. Matka miewa także w poezji bardzo szerokie znaczenie, w pierwszej kolejności jest matką-ojczyzną, w naszym piśmiennictwie matką Polką, która wszystko oddaje ojczyźnie, cierpi, gdyż jej dzieci giną za państwo. Samotnej (z różnych przyczyn: zgonu męża, rozwodu, czy własnego wyboru) matce współczesna poezja, również feministyczna, poświęca dużo uwagi.
Mitologia
Matką Zeusa (również Hestii, Demeter, Hery, Hadesa i Posejdona) była tytanka Rea. Urodziła najwyższego z bogów, ukryta przed Kronosem, który pożerał potomstwo, obawiając się straty władzy. Tę boginię czczono w całym świecie greckim, czasami utożsamiano ją z Ogromną Macierzą, nazywano wieloma imionami wspólnie z rozszerzaniem się kultu. Hera to córka Kronosa i Rei, zarazem siostra i małżonka Zeusa. Razem z mężem sprawowała władzę nad niebem i ludźmi, lecz nie przysługiwała jej godność królowej bogów i ludzi. Jedyna mężatka pośród kobiet zamieszkujących Olimp, co pociągało za sobą pewne przywileje, szacunek. Czczono ją jako opiekunkę, patronkę położnic, małżeństw. Była boginią zazdrosną, regularnie kłóciła się z niewiernym mężem, prześladowała dzieci Dzeusa zrodzone ze śmiertelnych kobiet, na przykład Heraklesa, Dionizosa, Europę. Chętnie mieszała się w kwestie ludzi. Dwa archetypiczne wyobrażenia matek z greckiej mitologii to Demeter i Niobe. Pierwszej z tych kobiet Hades porwał córkę (Korę) do swej podziemnej krainy, co doprowadziło matkę do rozpaczy. Z kolei Niobe musiała obserwować zgon swych czternaściorga dzieci, które zostały okrutnie zamordowane.
Biblia
Ewa to pierwsza kobieta, stworzona poprzez samego Boga, zarazem matka wszystkich żyjących. Być może, za tą postacią kryją się mitologiczne obrazy Matki Ziemi, bogini matki. Marię w chrześcijaństwie czci się jako matkę (byto to dziewicze poczęcie) Chrystusa, żonę Józefa z rodu Dawida. Nowy Testament przekazuje bardzo mało informacji o życiu Marii, a ewangelista Marek przedstawia ją nawet w negatywnym świetle. Z pewnością stała, cierpiąc, pod krzyżem Syna na Golgocie - Mater Dolorosa (Matka Boleściwa) to zgodne sztuce wyobrażenie Marii w łzach, rozpaczającej pod krzyżem. Lament świętokrzyski. Matka Boska, bezsilnie patrząca na kaźń Jezusa, rozpaczająca pod krzyżem, jest w tym średniowiecznym wierszu w pierwszej kolejności kochającą matką (Jednegocim syna miała 11 tegociem oźe/a/a), której przyszło utracić syna. Jej matczyna miłość ma wymiar głęboko ludzki, Maria czuje się jedną z wielu kobiet, których spotkała podobna tragedia - tym bardziej, iż w anonimowym utworze nie wspomina się o Zmartwychwstaniu, związanych z nim nadziejach.
Dziady cz. III - Adam Mickiewicz
W wileńskim salonie Senatora (to scena Bal u Senatora) gra się w karty rozmawia. Lekarz, Pelikan i Bajkow omawiają z Nowosilcowem aktualne zagadnienia. Rozmawiają o przesłuchaniu Rollisona, który po otrzymaniu 300 kijów jest ciężko chory. Cyniczny Nowosilcow wyraża zdziwienie, iż młody człowiek nadal żyje. Przychodzi nieszczęsna matka, pani Rolli-son. Prosi Senatora o sposobność zobaczenia syna, dopuszczenie do niego księdza. Nowosilcow udaje zdziwienie, rzekomo nic nie wie o tej sprawie, łudzi matkę nadzieją na uwolnienie chłopca. Kobieta daje się zwieść, mówi o szlachetności Senatora, który jest jedynie łotrów otoczony zgrają. Ma raz jeszcze przyjść o godzinie siódmej. Gdy opuściła salon, Nowosilcow rozkazał wpuścić ją do syna i zaryglować drzwi. Lekarz sugeruje, aby otworzyć okna celi położonej na trzecim piętrze - umożliwi to młodemu Rollisonowi samobójstwo, które i tak planował. Gdy oszalała z bólu matka już dowiedziała się, że jej syna wyrzucono poprzez okno, wbiegła zrozpaczona pomiędzy tańczących na balu, przeklinała Senatora, bluźniła, krzyczała, nareszcie padła zemdlona. Nowosilcow dal zgodę na widzenie księdza z Rollisonem -ciężko rannym, lecz jeszcze żywym.
Nie-Boska komedia - Zygmunt Krasiński
Maria, żona hrabiego Henryka i matka Orcia, jest kobietą głęboko niefortunną w małżeństwie. Kocha męża, lecz nie jest poprzez niego kochana, jeszcze podobnym uczuciem darzy syna, jednak zdaje sobie sprawę z tego, jaki czeka go los - sama mu go zgotowała, stawiając miłość męża powyżej interesem dziecka.
Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela - H. Sienkiewicz
Ogromna miłość samotnej matki do Michasia pośrednio staje się powodem zgonu kilkunastoletniego chłopca. Pani Maria, zubożała wdowa po powstańcu, pokłada w synu wielkie nadzieje, nieświadomie stawia przed nim zbyt wysokie wymogi. Chorowity syn, bardzo kochający matkę, nie może sprostać jej oczekiwaniom, pomimo wielkich wysiłków nie uzyskuje wystarczająco dobrych ocen w nieprzyjaznej mu szkole