Definicja Tatry

Gdzie jest TATRY O każdej porze roku bywają takie dni, gdy nadzwyczajnie przejrzyste powietrze nie tylko wyostrza widzenie, lecz i działa jak soczewka. Gdy takiego dnia znajdziemy się na Skrzycznem i popatrzymy na południe i wschód, krajobraz widziany ze szczytu tej najwyższej góry Beskidu Śląskiego przybierze postać archaicznej mapy w kształcie panoramy z ptasiej perspektywy, mapy, jaką widuje się jeszcze w krajoznawczych muzeach. Widać wtedy, o dziwo, centrum Zachodnich Karpat. Od południa na wschód kolejno: ostre turnie Małej Fatry, Ogromną Fatrę, bliżej grupę Pilska, masyw Babiej Góry, na horyzoncie Niskie Tatry, bliżej Podhale u stóp Tatr i w najwyższym stopniu w lewo Gorce. Tatry, aczkolwiek stąd najodleglejsze, przykują jednak wzrok. W najwyższym stopniu wyniosłe i świetliste od jaskrawego w słońcu śniegu na turniach, w tym wspaniałym pejzażu wyjątkowe. Sama rzeźba Tatr zdradza ich wiek, to na tle Gór Świętokrzyskich czy Sudetów góry młode. Stąd także niewiele naruszona poprzez czas ich fizjograficzna postać rysująca się wyniosłymi turniami, ostrymi graniami, głębokimi przepaściami i kotłami, stąd głębia jezior i bystrość wspaniałych strumieni. Na ogromnym łuku Karpat, ciągnącym się od Kotliny Wiedeńskiej do przełomu Dunaju na pograniczu Rumunii i Serbii, to jedyne góry mające prawdziwie alpejski charakter i równocześnie najwyższe w całych Karpatach. Najwyższa część Tatr usytuowana jest w ich środku, to Tatry Wysokie sięgające 2655 m n.p.m. (Gerlach), najwyższy szczyt polskiej strony Tatr – Rysy – wznosi się na 2499 m. U stóp Rysów usytuowane są dwa jeziora; leżące niżej Morskie Oko jest największym i chyba najpiękniej położonym tatrzańskim jeziorem (przewyższenie otaczających wspaniałych szczytów, słynnych również z racji na walory wspinaczkowe, wynosi tu nawet powyżej 1000 m). Na zachód, poza przełęczą Liliowe aż do dolin Orawy, na długości ok. 30 km ciągną się wspaniałe dla niezbyt uciążliwych wypraw i spacerów Tatry Zachodnie. Na północny wschód od Tatr Wysokich, w całości w regionie Słowacji, leżą wapienne Tatry Bielskie. W porównaniu z podobnymi krajobrazowo Alpami powierzchnia Tatr jest niewielka, a z tego dwie piąte należą do Polski. Tatry to również wspaniały świat roślin i zwierząt. Nie sposób tu wymienić wszystkich ciekawych gatunków –skupmy się na osobliwościach. Tatrzańskimi endemitami są dwa gatunki kwiatów: wielichna granitowa i wielichna szlachetna, a sasanka słowacka występuje tu tylko na jednym stanowisku. Podobnie jest ze zwierzętami: nornika śnieżnego, świstaka czy kozicy nie spotkamy nigdzie indziej w państwie. W krąg społecznego zainteresowania jako pierwsi wprowadzili te góry poszukiwacze kruszców i osiemnastowieczni naukowcy przyrody. Później wędrówki tutaj w poszukiwaniu niecodziennego piękna odbywali podróżnicy doby romantyzmu. Odtąd Tatry to część naszej kultury narodowej, a pokolenia pozytywistów i młodopolan zapoczątkowały trwającą do dziś fascynację tymi górami