Co to jest Antyczna Topika

Co oznacza TOPIKA ANTYCZNA: powtarzalne tematy, motywy, obrazy, postaci, formuły poetyckie ischematy obecne wsztukach pięknych, wlit. europ., wtym pol., jako świadectwo wpływów, nawiązań, kontynuacji iodwołań do antycznej tradycji. Wykrystalizowało t.a. wkulturze zachodnioeuropejskiej "łacińskie średniowiecze". T.a. wspólna dla kręgu kultury śródziemnomorskiej jest zjawiskiem wyjątkowym za sprawą mitów, źródłem ogromnego rezerwuaru tematów hist., na przykład wiersz Powrót prokonsula albo esej Obrona templariuszy Z. Herberta; lit., na przykład mit oIkarze wpoezji współcz.: T. Różewicz, E. Bryll, K. Iłłakowiczówna, B. Maj; filoz., na przykład esej Marek Aureliusz J. Brodskiego, dramat Jaskinia filozofów Z. Herberta; artystycznych, na przykład obrazy Trzy gracje P.P. Rubensa, Upadek Ikara P. Brueghela, opera Władca Edyp I. Strawińskiego, Eros iPsyche L. Różyckiego. Typowe motywy to między innymi "złoty wiek" (z Przemian Owidiusza) "ziemi miodem imlekiem płynącej", Arkadia, muzy jako opiekunki pisarzy, wybrańców bogów, podróż Odysa do Itaki, dzieje miłości Orfeusza do Eurydyki, jego geniuszu muzycznego, który przywrócił pol. literaturze C. Norwid, wliryce niem. R.M. Rilke (Sonety do Orfeusza), wmalarstwie: Bellini, Tintoretto, Giorgione, Delacroix; fascynująca romantyków historia Prometeusza, symbolu buntu iniezależności człowieka, na przykład J.W. Goethego dramat Prometeusz, P.B. Shelleya dramat liryczny Prometeusz rozpętany; kompleks Edypa, proroctwo Kasandry, zemsta Orestesa, eleuzyjski mit Demeter ijej córki Kory i Eros iTanatos, odczytywane wMłodej Polsce jako metafora tajemnicy życia iśmierci, na przykład wNocy listopadowej S. Wyspiańskiego, wopowiadaniach J. Iwaszkiewicza; Horacjańskie exegi monumentum obecne wliryce renesansowej ina różne metody reinterpretowane we współcz. literaturze; mit Dionizosa uwspółcześniony poprzez F. Nietzschego, odczytywany wXIX w. wperspektywie wizji dziejów i zadań twórcy