Co to jest Wizualna Poezja

Co oznacza POEZJA WIZUALNA: początkowo piktogram - wizualny zapis pisma. Pierwsze teksty-obrazy pochodzą z około 325 r. przed naszą erą - ich autorem był Simiasz z Rodos (Jajko, Topór, Skrzydła). Z IV w. przed naszą erą pochodzą wizualne teksty Teokryta (Syringa), Dosiadasa z II w. przed naszą erą (Ołtarz), Besantinusa z II w. Ołtarz, gdzie pierwsze wyrazy następnych wersów, czytane pionowo, układają się w odrębne znaczenie. Teksty-obrazy były popularne także w starożytnym Rzymie, w wiekach średnich (na przykład św. Bonifacy, Carmen cancllatum, Florentius Labirynt literowy i tak dalej). Równolegle rozwijał się typ pisma związany z magią pisma i mistyką słowa (na przykład formuły magiczne, amulety gnostyczne, tak zwany kwadraty magiczne). W Polsce podobnie jak w całej Europie XVI-XVIII w. rozwijał się bogaty nurt p.w., na przykład na lwich skrzydłach umieszczone dwa 6-wiersze z S. Niegoszewskiego. Labirynty słowne, logogryfy, polyptotony, tautogramy i inne odmiany poesis artificiosa w XVIII w. zajmowały poczesne miejsce. Na przełomie XIX i XX w. nastąpił renesans artystycznych prac nad językiem - obrazowanie słowem, na przykład koncepcja S. Mallarmgo ruchliwej, ekspansywnej książki przestrzennej Un coup de des (1887) i utwory wizualno-dźwiękowe Ch. Morgensterna i fonetyczne wiersze P. Scheeberta. Wiersze wizualne wł. futurystów łączyły wyraz - obraz - dźwięk (muzykę). Odmiennie pojmowali wyzwolenie słowa futuryści ros. starając się zgłębić region słowa - obrazu - dźwięku w języku zaumnym, pozarozumowym. Dadaiści stworzyli własny program (R. Haussmann we Wstępie do historii wiersza fonetycznego) ze skłonnością do mistycyzmu i zabawy słowem (na przykład H. Ball, Karawana, gadji beri bimba; R. Hausmann, Poemat optofonetyczny; Man Ray, Poemat fonetyczny), zapoczątkowało to wiersz optofonetyczny i sztukę odprzedmiotowioną ( Kandinsky, Klee, Arp), co zbliżyło dadaistyczną sztukę językową do surrealizmu i zapoczątkowało poezję figuratywną. G. Apollinaire w eseju Duch nowych czasów i poeci (1917) podkreślał twórcze możliwości p.w. przez aliterację, asonans, nową typografię dążąc do powstania syntezy muzyki, malarstwa i lit. Kaligramy Apollinairea zapoczątkowały współcz. typ p.w., a jego List oceaniczny jest odpowiednikiem wielopłaszczyznowej symultaniczności zdarzeń. W Polsce doświadczenia z nową typografią rozpoczęli futuryści wydając jednodniówki (J. Jankowski, B. Jasieński, S. Młodożeniec. A. Wat, A. Stern). W Manifeście w kwestii literaturze futurystycznej Jasieński podkreśla plastyczną zgodność słowa i obrazu i zgłasza modyfikację ortografii wg zapisu fonetycznego. Odpowiednikiem p.w. są Mechaniczny ogród, Hamlet, Porwanie T. Czyżewskiego, gdzie na różne metody proponuje połączenie słowa i obrazu. Nowy typ obrazowania wizualnego w latach 20. ponadto zaproponowali między innymi L. Kassak, P. van Ostaljen,
M. Semenko, W. Strzemiński, S. Zur
(S. Szczyrkacz), M. Szczuka. Najciekawszą p.w. współcześnie reprezentują między innymi E. E. Cummings, D. Thomas, J. Kolar,
F. Achleitner, E. Gomringer, I. Hamilton Finlay, J. Valoch, R. Ruhm, E. Williams, Shutaro Mukai, F. Mon, A. de Campos, W. Havel, M. Klivar, K. Kempton, w Polsce S. Dróżdż, B. Michnik, S. Muc