Co to jest Tyrtejska Poezja
Co oznacza POEZJA TYRTEJSKA:
nurt literaturze patriotycznej, żywotny w pol. romantyzmie; nazwany tak od Tyrteusza (Tyrtajosa), gr. poety (VII w. przed naszą erą), autora elegii wzywających Spartan w okresie II wojny messeńskiej do nieustępliwej walki w obronie zagrożonej ojczyzny, ze słynnym dystychem: "Rzecz to piękna zaprawdę, gdy krocząc w pierwszym szeregu / Ginie człowiek odważny, walcząc w obronie ojczyzny / Walczmy mężnie w obronie naszej ziemi i dzieci, aczkolwiek byśmy zginąć musieli" Legenda uczyniła z Tyrteusza znak patrioty bojowego, kierującego naród do walki, kultywującego cnoty wojenne, niepodległość ojczyzny stawiającego na najwyższym miejscu w hierarchii wartości. Europ. legenda Tyrteusza twórczym echem odbiła się w Polsce po utracie niepodległości, stał się on tytułowym bohaterem między innymi poematu Tyrtej
J. Czeczota (1819), popularnego w środowisku wileńskich filomatów, dla których Tyrteusz był potwierdzeniem przekonania o kreacyjnej mocy literaturze (w zakończeniu autor zwracał się wprost do A. Mickiewicza: "Adamie, będziesz w nasze wojowniki / Wdziękiem twej lutni męstwo, stałość wlewał. / Będziesz i jesteś naszym Tyrteuszem"). W literaturze polistopadowej Tyrteusz bywał przywoływany jako znak poświęcenia lutni ojczyźnie i bezpośredniego wpływania na jej losy, jako czytelny szyfr idei niepodległości; inspirował pisarzy powstańczej Warszawy:
J. Słowackiego, K. Brodzińskiego, S. Go-szczyńskiego, S. Garczyńskiego, K. Ga-
szyńskiego, odwołujących się do pieśni
wojennej, modlitwy obozowej, marszu,
apelu, pobudki. Pojawiły się symbole orła
białego, ojczyzny-matki, ojczyzny
zmartwychwstającej, upowszechniane
w formie druków ulotnych, zamieszcza-
ne w prasie, popularyzowane w teatrze
i kawiarniach. Najpełniejszym przeja-
wem tyrteizmu w romantyzmie jest Mickiewiczowski Konrad Wallenrod (1828),
głoszący potęgę literaturze i jej moc oddziaływania na życie (bez Halbana-poety nie
byłoby czynu Wallenroda). Nurt p.t. w stworzeniu listopadowym: G. Ehrenberg pisze w wierszu Do E.W: "Wieszcz krajowi winien lutnię, / Więc dla ludu lutnia trwa", adresat odpowiada wezwaniem: "Wstańcie, nowi Tyrteusze",
K. Ujejski w Maratonie zamieszcza tyrtejski nakaz heroicznej walki z potęgą zaborcy; tony tyrtejskie można odnaleźć u wielu pisarzy krajowych w momencie poprzedzającym stworzenie styczniowe, między innymi w literaturze M. Romanowskiego,
W. L. Anczyca (Pieśń strzelców), F. Faleńskiego. R. Suchodolskiego (Witaj majowa jutrzenko). Na progu XX w. p.t. znajdzie poetycki słowo w Warszawiance stanowiącej muzyczny leitmotiv dramatu S. Wyspiańskiego; w międzywojniu w literaturze W. Broniewskiego. Zdaniem
M. Janion niemal cała literatura romantyczna była tyrtejską "formacją pokoleniową", "kulturą tyrtejską", "kanonem tyrtejskim" pol. romantyzmu
J. Czeczota (1819), popularnego w środowisku wileńskich filomatów, dla których Tyrteusz był potwierdzeniem przekonania o kreacyjnej mocy literaturze (w zakończeniu autor zwracał się wprost do A. Mickiewicza: "Adamie, będziesz w nasze wojowniki / Wdziękiem twej lutni męstwo, stałość wlewał. / Będziesz i jesteś naszym Tyrteuszem"). W literaturze polistopadowej Tyrteusz bywał przywoływany jako znak poświęcenia lutni ojczyźnie i bezpośredniego wpływania na jej losy, jako czytelny szyfr idei niepodległości; inspirował pisarzy powstańczej Warszawy:
J. Słowackiego, K. Brodzińskiego, S. Go-szczyńskiego, S. Garczyńskiego, K. Ga-
szyńskiego, odwołujących się do pieśni
wojennej, modlitwy obozowej, marszu,
apelu, pobudki. Pojawiły się symbole orła
białego, ojczyzny-matki, ojczyzny
zmartwychwstającej, upowszechniane
w formie druków ulotnych, zamieszcza-
ne w prasie, popularyzowane w teatrze
i kawiarniach. Najpełniejszym przeja-
wem tyrteizmu w romantyzmie jest Mickiewiczowski Konrad Wallenrod (1828),
głoszący potęgę literaturze i jej moc oddziaływania na życie (bez Halbana-poety nie
byłoby czynu Wallenroda). Nurt p.t. w stworzeniu listopadowym: G. Ehrenberg pisze w wierszu Do E.W: "Wieszcz krajowi winien lutnię, / Więc dla ludu lutnia trwa", adresat odpowiada wezwaniem: "Wstańcie, nowi Tyrteusze",
K. Ujejski w Maratonie zamieszcza tyrtejski nakaz heroicznej walki z potęgą zaborcy; tony tyrtejskie można odnaleźć u wielu pisarzy krajowych w momencie poprzedzającym stworzenie styczniowe, między innymi w literaturze M. Romanowskiego,
W. L. Anczyca (Pieśń strzelców), F. Faleńskiego. R. Suchodolskiego (Witaj majowa jutrzenko). Na progu XX w. p.t. znajdzie poetycki słowo w Warszawiance stanowiącej muzyczny leitmotiv dramatu S. Wyspiańskiego; w międzywojniu w literaturze W. Broniewskiego. Zdaniem
M. Janion niemal cała literatura romantyczna była tyrtejską "formacją pokoleniową", "kulturą tyrtejską", "kanonem tyrtejskim" pol. romantyzmu
Czym jest poezja tyrtejska znaczenie w Słownik pisownia P .
- Wyraz Przymanowski Janusz:
- Co znaczy dziennikarz, korespondent frontowy, redaktor czasopism wojskowych. Dziedzina całej jego twórczości ma związek z wojskiem, wojną albo pojedynczymi bitwami, mimo to charakteryzują ją walory przygodowe poezja tyrtejska.
- Wyraz Postmodernizm:
- Co znaczy pojawiających się w różnych dziedzinach współcz. kultury. Obejmuje zarówno architekturę, sztuki piękne, prozę, poezję, esej, teorię sztuki i teorię kultury, filozofię, jak i technologię i naukę. To poezja tyrtejska.
- Wyraz Prerafaelici:
- Co znaczy Prerafaelitów, późnoromantyczna ekipa z angielskiego: malarzy i pisarzy działająca w Londynie w latach 1848-51, których program zawierał tendencje postromantyczne i zapowiedź symbolizmu. Występowali poezja tyrtejska.
- Wyraz Picasso Pablo, Właśc. P. Ruiz Blasco P.:
- Co znaczy grafik hiszp., jeden znajwybitniejszych twórców XX w., którego twórczość znacznie wpłynęła na przeobrażenia sztuki współcz. P. miał wybitny warsztat iumiejętności techniczne dotyczące rysunku poezja tyrtejska.
- Wyraz Panegiryk:
- Co znaczy pochlebcza, regularnie przesadna, pisana albo wygłaszana wcelu zjednania sobie osoby wysławianej. Może występować wformie przemówienia, listu, toastu, przedmowy do dzieła, dedykacji, utworu poezja tyrtejska.