Definicja Pracy Motyw

Co to jest Motyw pracy:
Poezja:
Mitologia
Biblia
Ludzie bezdomni -  Stefan Żeromski
Lalka - Bolesław Prus
Pieśń świętojańska o Sobótce - Jan Kochanowski
Tadeusz, Nad Niemnem - Eliza Orzeszkowa
Syzyfowe prace, Ludzie bezdomni - Stefan Żeromski
Chłopi - W.S. Reymont
Dzień na Harmenzach - Tadeusz Borowski
Robotnicy - Marek Hłasko
Przydatne cytaty:
Edukacją i pieniędzmi drudzy Cię wzbogacą, mądrość musisz sam z siebie swoją dobyć robotą. - Adam Mickiewicz
Bez pracy nie ma pełni radości życia. - Antoni Czechow
Każda robota jest dobra, o ile jest dobrze realizowana. - Albert Einstein
Opracowanie motywu pracy:
Robota nadaje człowiekowi ludzki wymiar, jest fundamentem ludzkiej cywilizacji, niezbędnym warunkiem rozwoju społeczeństw, bez niej nie można niczego osiągnąć zarówno w sensie materialnym, jak i duchowym. Jak napisał Horacy: życie nie , dało niczego śmiertelnym bez ogromnej pracy. Robota staje się błogosławieństwem, źródłem satysfakcji i godności, wyznacza wartość człowieka, a bezrobocie było i jest nieszczęściem podcinającym nie tylko podstawy bytu, lecz i powodującym trudne do rozwiązania problemy psychiczne. Bywa także robota upokarzająca czy jałowa, syzyfowa, powyżej siły, wreszcie niewolnicza, wykorzystywana nie zaspokojeniu ludzkich potrzeb, lecz zagładzie narodów (jak w hitlerowskich obozach) albo ludzi uznanych za wrogów władzy (niczym w stalinowskich łagrach).
Mitologia
Motyw pracy powtarza się w greckiej mitologii dosyć regularnie. Bogowie zazdrośnie strzegli swych zdolności, nie chcieli zdradzać ludziom na przykład tajemnic rzemiosła. Pomiędzy innymi za próby ułatwienia pracy ludziom ukarali Prometeusza, Atena nie mogła znieść tego, iż Arachne utkała piękniejszą od jej dzieł tkaninę. Hefajstos, syn Zeusa i Hery, zrzucony poprzez rozgniewanego ojca z Olimpu, został oficjalnym kowalem bogów i herosów (sam byt bogiem ognia). Ciężko i chętnie pracował, to on wykuł wspaniałą zbroję Achillesa, trójząb Posejdona, pancerz Heraklesa, berto i tarczę samego Zeusa. Był przedstawiany w okrągłej czapce kowala, z młotem w ręku. Prometeusz nauczył ludzi wielu pożytecznych prac, Dedal zasłynął jako architekt, budowniczy i wynalazca. W najwyższym stopniu znaną spośród mitologicznych prac stała się kara Syzyfa. Bogowie kazali mu wtoczyć na szczyt góry wielki głaz. Gdy Syzyf byt już niemal u wierzchołka, kamień stoczył się w dół. l tak działo się za każdym wspólnie. Robota Syzyfa, jego kara nie miała końca pomimo ogromnego trudu. Podobny charakter miała robota pięćdziesięciu Danaid (wszystkie byty córkami króla Dana-osa), które zasztyletowały swych mężów. Za karę musiały w Podziemiach wiecznie napełniać wodą dziurawe beczki. Podobno to one przyniosły do Grecji sztukę nawadniania pól i kopania studni, zatem kara miała i wymiar symboliczny. Gdy Hera zesłała na Heraklesa szaleństwo, pozabijał on swoje dzieci. Eurysteus wyznaczył mu srogą karę, lecz po wykonaniu dwunastu prac i po upływie dwunastu lat heros miał stać się nieśmiertelny. Herakles uporał się z całością pracy (pomiędzy innymi pokonał hydrę, oczyścił wielkie stajnie Augiasza, zyskał złote jabłka Hesperyd, sprowadził Cerbera z podziemi), mógł wrócić do Teb. Te dwanaście zadań Heraklesa stało się symbolem najcięższej, nadludzkiej pracy. Penelopa, latami czekając na wracającego spod Troi Odysa i odtrącając zalotników, nareszcie obiecała, iż wybierze jednego z nich na męża, gdy tylko skończy tkać płótno. W dzień pracowała, a w nocy pruła tkaninę.
Biblia
Pismo Święte mówi (regularnie) wyłącznie o pracy fizycznej: rolnika, pasterza, rzemieślnika, pracy najemnej i niewolniczej. Robota jest w Biblii niezmiennie szanowana (sam Bóg, wg Księgi Rodzaju, pracował, stwarzając świat, a jego robota została rozłożona na sześć dni, po których następował odpoczynek), stanowi naturalne zajęcie ludzi, lecz ciężka robota fizyczna może także być karą za grzechy, lecz nie stanowi konsekwencji grzechu pierworodnego, jak utrzymują niektórzy autorzy. Grzech pierworodny spowodował tylko to, iż robota nie zawsze przyniesie owoce, stalą się także uciążliwa, człowiek musi w trudzie i pocie zdobywać pożywienie po wszystkie dni życia. W Nowym Testamencie św. Paweł, sam robił namioty, garbował skóry, aby mieć środki do życia i głoszenia Ewangelii, pracę ujmował jako istotny obiekt wzorowego życia chrześcijanina, uczył iż jej wynikami należy dzielić się z innymi ludźmi. W Drugim liście do Tesaloniczan św. Paweł napisał wprost: Kto nie chce pracować, niech także nie je!
Pieśń świętojańska o Sobótce - Jan Kochanowski
Wieś z tego utworu jest szczęśliwą krainą, gdzie robota stanowi przyjemność, daje poczucie szczęścia, nie jest znojnym trudem chłopów, lecz zajęciem ziemianina. Ten ostatni dogląda całego gospodarstwa, pilnuje sadu i bydła, gospodyni z kolei ma baczenie na dom. Ziemia-karmicielka nie szczędzi ludziom wspaniałych darów, człowiek pracowity może nie obawiać się głodu, niedostatku, z ufnością oczekiwać plonów, zimę spędzać na odpoczynku.
Tadeusz - Eliza Orzeszkowa
Nowela opowiada o pozbawionej ziemi chłopskiej rodzinie, która utrzymywała się z pracy najemnej na rzecz dworu. Bardzo ciężko pracował zarówno mężczyzna, jak i kobieta, ekonom strzegł, aby ani poprzez chwilę nie odpoczywali w trakcie orki, pielenia dworskiego ogródka. Kilkuletni syn Chwedory pozostawał więc bez jakiejkolwiek opieki, co doprowadziło do tragedii (utonął).Wytężona robota chłopów stanowi kontrast z dworem pogrążonym w próżniactwie, nawet nudzie.
Nad Niemnem - Eliza Orzeszkowa
Orzeszkowa nie polemizuje w tej powieści z zasadniczymi założeniami pozytywizmu, z kolei akcentuje w ich obrębie treści demokratyczne i kult pracy jako źródła cywilizacji. Aby nad Niemnem odrodziło się dostatnie życie, konieczna jest ciężka, codzienna robota, do której zdolni są w pierwszej kolejności ludzie młodzi i drobne ziemiaństwo, ludzie ciężkiej, codziennej pracy. To oni są bohaterami pozytywnymi powieści: Benedykt, Witold, Marta, Bohatyrowiczowie, Kirtowa. Bohaterzy negatywni wiodą próżniacze życie: Emilia, Kirto, Różyc, Zygmunt Korczyński. Ciężka robota na roli jest czymś pięknym, wzniosłym, daje ogromną satysfakcję i nagrodę w formie plonów. Aby ta fantastyczna, optymistyczna wizja rozkwitu nadniemeńskich okolic urzeczywistniła się, konieczna jest, zdaniem autorki, pozytywistyczna robota u podstaw, wysiłek zmierzający do podniesienia poziomu cywilizacyjnego ludu, również naprawy stosunków na wsi - tak chcą działać Witold i Benedykt Korczyńscy. Pozytywistyczny rodowód mają i inne idee wpisane w powieść: kult pracy jako najwyższej wartości w życiu człowieka, najwyższej formy patriotyzmu, postulat użyteczności socjalnej (jego zaprzeczenie to pasożytnictwo arystokracji), utylitaryzm, kult edukacji (Witold), walka o polskość ziemi, legalne działania ekonomiczne zastępujące konspirację, zbrojny gest.
Lalka - Bolesław Prus
Wielka przewarzająca część pochodzących z wyższych warstw socjalnych Polaków (na przykład Tomasz Łęcki) była (w odróżnieniu do na przykład ukazanych w powieści Niemców, rodziny Minclów) niezdolna do normalnej pracy miała na jej temat absurdalne wyobrażenia. W oczach arystokracji ciężka robota Wokulskiego (przedsiębiorcy na wielką skalę, co wtedy pośród Polaków było rzadkością), przynosząca bogactwo była czymś niegodnym (stała się ogromną przeszkodą w chorej, romantycznej miłości do arystokratki Łęckiej, dla której fabryczni robotnicy byli strasznymi ludźmi), u wszystkich dorobek pana Stanisława rodził zawiść. Niezdolność do rzetelnej, codziennej pracy (również wielu ludzi z nizin socjalnych, jednakże pośród nich byli robotnicy uczciwie pracujący za marne płaca, na przykład Węgielek, bracia Wysoccy), brak dla niej społecznego szacunku, uznania decydował o cywilizacyjnym zapóźnieniu ziem polskich, a bezczynność z reguły prowadziła do moralnego upadku. Zdaniem Wokulskiego, bezczynność niezmiennie łączy się z postępującym upadkiem moralnym - zarówno warstw najwyższych, jak i ludzi ze socjalnych nizin.
Syzyfowe prace - Stefan Żeromski
Tytuł powieści nawiązuje do mitologicznej opowieści o Syzyfie, jego pracy będącej karą za sprzeciwienie się bogom. Można go interpretować dwojako. Po pierwsze, beznadziejny, powyżej si-ty, skazany na niepowodzenie byt trud młodzieży walczącej w zaborze rosyjskim z postępującą rusyfikacją, wcielaną w życie poprzez potężny carski aparat przemocy z jego systemem edukacyjnym, policyjnym. Trzeba pamiętać o takim odczytaniu, jednak zapewne istotniejsza jest interpretacja druga. Mówi ona, iż realizowana z trudem, sporym nakładem sit i środków robota rusyfikatorów okazywała się kompletnie nieskuteczna, bezcelowa. To, co budowali latami, runęło pod wpływem jednego epizodu - recytacji Reduty Ordona. Teraz w owej klasie trzeba będzie niemal od zera, od nowa zaczynać pracę nad pozbawianiem uczniów polskiej tożsamości.
Ludzie bezdomni - Stefan Żeromski
Zarówno w Warszawie, jak i w Zagłębiu proletariat żył w biedzie, robotnicy dostawali za ciężką, niekiedy powyżej siły, pracę w koszmarnych uwarunkowaniach głodowe płaca. Źle odżywieni, pracujący powyżej siły, mieszkający w brudnych, wilgotnych i ciemnych norach robotnicy chorowali, błyskawicznie umierali, dzieci wyglądały niczym przedwcześni starcy z obliczami trupów. Np. Wiktor pracował w tych uwarunkowaniach: Wówczas na galerii z żelazną balustradą, za płomieniem, a w połowie jego wysokości, zdawało się, iż w samym ogniu, jak salamandra, ukazała się czarna figura. (...) Robotnik długie narzędzie, pewien rodzaj miotły kominiarskiej, zanurzył w ciecz parskającą. Wtedy lekarz poznał w tej czarnej osobie swego brata - i serce zapaliło się w nim, jakby w nie zleciała iskra z płomienistego ogniska.
Chłopi - Władysław Stanisław Reymont
O materialnym aspekcie życia na wsi decydował, wyznaczający porządek prac polowych, rytm przyrody. Indywidualne losy ludzi są uzależnione od społeczeństwa, gdzie żyje jednostka i realizowanych poprzez owo społeczeństwo prac, to natomiast zależy od przyrody, biologii kształtującej (determinującej) ludzkie życie. Biologiczny aspekt istnienia został w powieści bardzo mocno podkreślony. Jedyną siłą mogącą jednakże częściowo go zrównoważyć jest właśnie robota (kluczowa wartość każdego człowieka), ludzki pęd do budowania, tworzenia pozwalający wyrwać się z kręgu ślepych instynktów. Ciężka robota rolnika (utwór zawiera liczne jej opisy) jest dla Reymonta czymś wzniosłym, świętym. Bardzo chory Boryna wiosną wstał z łóżka, wyszedł na pole, zaczął jakby symboliczny siew i dopiero wtedy niebo rozwarto się przed nim, sam Bóg przemówił: Pódziże, duszko człowieka do mnie. Pódziże, utrudzony parobku.
Dzień na Harmenzach - Tadeusz Borowski
W hitlerowskich obozach robota powyżej siły, realizowana poprzez zagłodzonych, regularnie chorych, bitych więźniów była narzędziem kaźni, przyspieszała zgon: Nagle na ten krąg wyprężonych grzbietów, na zgięte karki, na po chylone aż ku ziemi głowy, na sflaczałe ręce posypał się grad uderzeń. Trzon łopaty bębnił o łby, odbijał skórę na kościach i głucho stękał po brzuchu. Zakotłowało się naokoło płyty. Okropny wrzask ludzki buchnął nagle i urwał się, a płyta dźwignęła się do góry i chybocząc się ciężko zawisła nad głowami ludzi, i ruszyła grożąc w każdej chwili upadkiem.
Robotnicy - Marek Hłasko
Robotnicy w bardzo trudnych uwarunkowaniach, ciężko i z wyraźną niechęcią do tego miejsca, pracowali przy budowie mostu. Mieszkali w marnych, wilgotnych i źle ogrzewanych barakach, jesienią nie mogli wysuszyć ubrań, zimą marzli, latem panowały ogromne upały, słońce powodowało oparzenia. Nienawidzili tej pracy nie przynosiła im żadnej satysfakcji. Most otworzono z ogromną pompą, radiowy sprawozdawca mówił o dumie, szczęściu jego budowniczych. Jeden z nich, Kazimierz Rogalski, wyrwał mu mikrofon i krzyknął: Gówno/ Szczęśliwy dzień robotników nadszedł po dwóch dobach. Wtedy to rozebrali baraki i odjechali do domów, opuścili nielubianą równinę. Hłasko próbuje odkłamywać pewne wyobrażenia o pracy (utrwalone poprzez literaturę tak zwany realizmu socjalistycznego z okresu stalinizmu, która budowała mit o szczęściu znajdowanym poprzez człowieka w pierwszej kolejności w najcięższej pracy fizycznej), robotnicy z jego opowiadania pojmują, iż pracować trzeba, lecz nie realizują się w pracy nie kochają jej, trud przy cholernym moście uważają za rodzaj katorgi, nie jakieś posłannictwo, lecz raptem konieczny sposób pozyskiwania środków do życia