Definicja Frombork

Gdzie jest FROMBORK We Fromborku znajduje się jeden z najcenniejszych zespołów architektonicznych w Polsce: Wzgórze Katedralne. To swoiste miasto w mieście, między innymi z bazyliką, pałacem biskupów i kanoniami, od 1948 roku jest siedzibą Muzeum Mikołaja Kopernika. Jedną z pamiątek po pobytach uczonego we Fromborku jest Wieża Kopernika w północno-zachodniej części zespołu, gdzie niegdyś pracował, a dziś znajduje się rekonstrukcja jego gabinetu.Historia Wzgórza Katedralnego jest jednak o sporo starsza od Kopernika. W 1243 roku, po zajęciu ziem Warmów poprzez Krzyżaków utworzono diecezję, a w 1260 roku kapitułę warmińską. Na pierwszą siedzibę biskupów obrano Braniewo, a po jego spaleniu poprzez plemiona Prusów duchowni przenieśli ów przywilej na strome, trudno dostępne fromborskie wzgórze, na którym już przed 1288 rokiem postawiono drewniany kościół. Data taka widnieje także na dokumencie traktującym o nadaniu grodowi nazwy Castrum Dominae Nostre (Gród naszej Pani), a osadzie u jego stóp - Frauenburg (dziś Frombork).W latach 1329-1388 z inicjatywy biskupa Henryka II Wogenapa w miejscu drewnianej postawiono okazałą świątynię, obecną Bazylikę Katedralną Wniebowstąpienia NMP i św. Andrzeja Apostoła. To jest najstarsza zachowana budowla i od niej najlepiej rozpocząć zwiedzanie zespołu. Aczkolwiek na przestrzeni wieków dotykały ją nieszczęścia: grabieże w trakcie wojny trzynastoletniej w 1445 roku, ogromny pożar w 1551 roku czy najazdy Szwedów w XVII wieku, dzięki pracy wybitnych twórców i architektów miejsce to szczyci się majstersztykami sztuki sakralnej. Na uwagę zasługują złocone XVII-wieczne organy z pracowni gdańskiego mistrza Daniela Nitrowskiego, których prospekt dekorował lidzbarski rysownik Jerzy Piper, a w północnej części świątyni późnogotycki ołtarz szafkowy, wykonany w toruńskim warsztacie św. Wolfganga w 1504 roku i ufundowany poprzez biskupa Łukasza Watzenrode, wuja Kopernika.Zachwycają także misterne freski w barokowej kaplicy Zbawiciela z 1735 roku, wzniesionej poprzez biskupa Szembeka.Spacerując po wzgórzu, warto wspiąć się na najwyższą budowlę, gotycko-barokową Wieżę Radziejowskiego, skąd roztacza się wspaniały widok na Zalew Wiślany. Na dolnych kondygnacjach można obejrzeć wielkie wahadło Foucalta, a potem udać się na kosmiczny seans do planetarium.Człowiek renesansuMikołaj Kopernik (1473-1543) żył w dobie renesansu, w tym samym czasie co włoscy geniusze: Michał Anioł i Leonardo da Vinci, a również tata protestantyzmu Marcin Luter, który 10 lat przed drukiem w Norymberdze dzieła O obrotach sfer niebieskich nazwał jego autora „głupcem, chcącym wywrócić całą sztukę astronomii", aczkolwiek i jego samego nazwać można przecież rewolucjonistą. Każda z powyższych postaci uchodziła za homo universale, a więc ucieleśnienie ideału epoki. Wszechstronnie utalentowani, obyci, bywali także kontrowersyjni. Jak sam Kopernik, któremu w 1538 roku biskup Dantyszek zarzucił złamanie celibatu i życie w konkubinacie ze własną gospodynią. Nie przeszkodziło to jednak oskarżonemu pełnić kilkunastu istotnych funkcji, począwszy od roku 1497, kiedy został przyjęty do kapituły warmińskiej i objął posadę kanonika fromborskiego. Wykształcony we Włoszech, był nie tylko astronomem, doktorem prawa kanonicznego, lecz także osobistym lekarzem biskupa warmińskiego, matematykiem toczącym ożywione dysputy z Retykiem z Wittenbergi i ekonomistą.Chcąc podążać śladami polskiego astronoma, należy odwiedzić Toruń, skąd pochodził, Olsztyn, gdzie był administratorem dóbr kapituły warmińskiej, Frombork, gdzie w bazylice na Wzgórzu Katedralnym wg tradycji miał być pochowany. Z pochówkiem słynnego torunianina wiąże się tajemnica, nikt gdyż nie wie, gdzie znajduje się jego grób. W latach 2004-2005 na prośbę prepozyta fromborskiej katedry, biskupa doktora Jacka Jezierskiego, prof. Jerzy Gąssowski prowadził badania archeologiczne, mające na celu wykrycie grobu. Wyzwanie tyle pasjonujące, co niesłychanie trudne, zważywszy, że astronom zmarł w podeszłym wieku, a jego wizerunki pochodzą z czasów, gdy miał ok. 30-40 lat. Archeolog podjął się jednak zadania i w trakcie prac odnalazł szczątki mężczyzny, w wieku 60-70 lat, którego czaszka nosi ślady rany ciętej. Podobny ślad widnieje na jednym z portretów Kopernika, uznano więc, Iż istnieje prawdopodobieństwo, że rozwikłano prastarą tajemnicę katedry. Jeżeli czaszka rzeczywiście należy do geniusza, prof. dokonał przełomowego odkrycia