Definicja Sanu Dolina

Gdzie jest DOLINA SANU San od swych źródeł aż po Zbiornik Soliński płynie poprzez prawie bezludną, lesistą krainę. Nad doliną wznoszą się dwa wyraźne piętra roślinno­‑krajobrazowe: pogórze i regiel dolny. Pogórze to wspaniała mozaika łąk, zagajników i torfowisk. Najciekawsze dla przyrodników są te ostatnie – rozciągające się na płaskich nadrzecznych terasach, tworzące odrębne ekosystemy, widoczne z daleka dzięki barwom, jakie nadają im płonniki, torfowce, żurawiny i wełnianki. Przy rzece rosną olszyny górskie, którym towarzyszą czasem świerkowe bory bagienne, nigdzie oprócz tego w Bieszczadach niespotykane. A przecież jeszcze 60 lat temu wzdłuż rzeki rozmieszczonych było sporo wsi. Po 1945 roku przewarzająca część z nich znikła bez śladu, a po niektórych (jak Krywe, Hulskie i Trywolne) pozostały uroczyska, gdzie oprócz resztek dawnych chałup, cmentarzy, cerkwi do dziś zachowały się stare okazałe drzewa towarzyszące dawnej zabudowie i zdziczałe stare sady, zasobne w zapomniane, cenne odmiany drzew owocowych nie występujące już w uprawach sadowniczych. Podziwiając piękno tej okolicy warto zadumać się nad dramatycznymi losami ludzkimi…Od lat siedemdziesiątych XIX wieku, gdy na tym terenie powstało kilka linii kolejowych, reglowe lasy otaczające dolinę były intensywnie wycinane na potrzeby osadnictwa i przemysłu. Los ten nie spotkał lasów porastających Otryt – rozległe pasmo górskie oddzielające prawostronną, północną część doliny. Otryckie lasy są zasobne w dostojne stare buki, jodły i świerki, wybrane dwustuletnie i starsze.Przyroda doliny Sanu pod różnymi względami jest różna od zachodniej części polskich Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Klimat tu jest zdecydowanie kontynentalny: lato słoneczne, a zima długa i mroźna. Dlatego w tutejszych lasach rośnie kilkadziesiąt gatunków roślin wysokogórskich, pokrywa śnieżna nierzadko osiąga 1,5 m, a San, aczkolwiek bystro płynący, regularnie bywa skuty lodem, który ustępuje dopiero pod koniec zimy. Średnia roczna temp. wynosi raptem 5°C. W szacie roślinnej przenikają się gatunki wschodniokarpackie, zachodniokarpackie i typowe dla niżu. W odróżnieniu od pozostałej części polskich Bieszczad, tutejsze buczyny zawierają naturalną domieszkę świerka. Tam, gdzie w miejsce lasów liściastych w latach międzywojennych posadzono świerki, dziś tworzą one zwarte drzewostany.Górny San wyróżnia się najbogatszą fauną pośród polskich karpackich rzek, a jego doliny wspólnie z otaczającymi górami są ostoją sporych zwierząt, pośród nich niedźwiedzi, wilków, rysi, żubrów, orłów, bocianów czarnych, kruków, a spośród gadów między innymi węża Eskulapa. Dolina i otaczające ją góry objęte są ochroną jako park krajobrazowy Dolina Górnego Sanu. Park ten stanowi część pierwszego w Europie Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Karpaty Wschodnie, utworzonego w 1992 roku, który obejmuje również Bieszczadzki Park Narodowy i Ciśniańsko‑Wetliń­ski Park Krajobrazowy (po stronie polskiej), Narodowy Park Połoniny (po stronie słowackiej) i Użański Park Narodowy (po stronie ukraińskiej)