Pisownia język polski | słownik na E

• Co to jest Egzegeza Co znaczy klasyczna sposób odczytywania tekstów przez krytykę tekstualną, lit., hist.; ma wykorzystanie w biblistyce przy powstawaniu interpretacji i komentarzy tekstów Biblii
• Co to jest Literacka Historyczno Epoka Krzyżówka odpowiednio z chronologią zjawisk hist.-lit., na przykład antyk, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, międzywojnie, wojna i okupacja
• Co to jest Epikureizm Co to jest artystą był żyjący w starożytnej Grecji Epikur. Zainteresowania przedstawicieli e. dotyczyły etyki, szczególnie istoty życia szczęśliwego, dlatego artysta idei wskazywał na
• Co to jest Język Ezopowy Słownik wypowiedzi w taki sposób, by jej treści zostały czytelnikowi zasugerowane w sposób utajony, pośredni, co można interpretować wieloznacznie; również na uzupełnianiu znaczeń
• Co to jest Egzystencjalizm Czym jest analizujący ludzką egzystencję, rozumianą jako bytowanie każdego konkretnego człowieka. Myśl e. sięga Sokratesa, Platona, obecna jest w filoz.-teol. refleksji św. Augustyna i B
• Co to jest Epistolografia Co oznacza napisane w formie listów; również normatywne podręczniki pisania listów zawierające wzory komponowania, stylizowania tej formy wypowiedzi w zależności od typu adresata, na
• Co to jest Epeisodion Tłumaczenie przedstawienia wypełniana dialogami albo monologiem aktorów, odpowiednik dzisiejszego aktu. Poszczególne e., których mogło być najwyżej pięć, oddzielane były od siebie pieśniami
• Co to jest Erynie Przykłady gniewu, Tyzyfone - zemsty, Megera - nienawiści. W obawie i dla obłaskawienia ich nazywane także Eumenidami (gr. eumenides - życzliwe), w mit. rzym. zwane Furiami. E. wyobrażano
• Co to jest Eklezjastes Definicja mędrzec; E. nazywa się Koheleta, który w księdze ST podejmuje rozważania nad sensem życia (marność nad marnościami i wszystko marność; z łaciny vanitas, vanitatum et omnia vanitas
• Co to jest Epitalamium Encyklopedia realizowana na cześć nowożeńców; potem wszelakie utwory panegiryczne ( panegiryk) tworzone z okoliczności ślubu. Gatunek ten uprawiali w antyku między innymi Safona, Teokryt
• Co to jest Ekspresjonizm Jak działa początku XX w. będący reakcją wobec naturalizmu impresjonistów, wyrażający potrzebę ujawniania uczuć; nawiązywał do nowoczesnego romantyzmu. Jest postawą wyrażającą aprobatę dla
• Co to jest Eklektyzm Czy jest tez z różnych kierunków i mechanizmów (zobacz także synkretyzm); w sztukach plastycznych łączenie przedmiotów treściowych albo formalnych zapożyczonych z różnych epok i od różnych
• Co to jest Epifraza Pojęcie na dodaniu do z pozoru skończonej myśli albo zdania następnego członu, w ten sposób osiągnięty zostaje znaczeniowy kontrast, uwydatniony sedno utworu, na przykład O nietrwałej
• Co to jest Max Ernst Wyjaśnienie rzeźbiarz i pisarz, przedstawiciel i jeden z artystów surrealizmu. Z wykształcenia filozof i psycholog, od wczesnej młodości pasjonował się rysunkiem i malarstwem. Po I wojnie
• Co to jest Edyp Opis Jokasty, sprawca tragedii rodziny i państwa. Poznawszy przepowiednię wyroczni, Lajos nakazał tuż po urodzeniu syna przebić mu stopy i porzucić w górach na pożarcie zwierzętom. E
• Co to jest Epicedium Informacje wyrażające smutek po zgonu bliskiego; w lit. antycznej miał zachowany model kompozycyjny: pochwała zmarłego we wstępie (laudatio), opłakiwanie (comploratio) i pocieszenie
• Co to jest Homo Ecce Znaczenie ubiczowanego Chrystusa, którego żołnierze ubrali w purpurowy płaszcz i koronę cierniową, by szydzić z Niego przed zgromadzonym tłumem Żydów. Słowa Piłata z Pontu o Chrystusie
• Co to jest Eufonia Co znaczy teoretyczną wiedzą o harmonijnym doborze dźwięków mowy, na przykład harmonijny dobór dźwięków w wierszu K. Przerwy Tetmajera Na Anioł Pański, K. Wierzyńskiego Kurhany, daje sukces
• Co to jest Eudajmonizm Krzyżówka głoszący, iż osiągnięcie szczęścia jest najwyższym dobrem i ostatecznym celem człowieka. Zwolennicy e. inaczej rozumieli jednak szczęście, dla epikurejczyków ( epikureizm) były to
• Co to jest Ewolucjonizm Co to jest teorii Ch. Darwina w biologii i nawiązujących do darwinizmu mechanizmów filoz., analizujących mechanizmy rozwojowe zachodzące w społeczeństwie, historii i kulturze. Syntezą
• Co to jest Empireum Słownik starożytnej i średniowiecznej kosmologii; sfera ognia i światła, miejsce uważane za źródło czystej myśli i szczytnych idei. W lit. e. pojawiło się w Boskiej Komedii A. Dantego
• Co to jest Etymologia Czym jest jego pierwotnego znaczenia i formy; także dział edukacji zajmujący się badaniem pochodzenia i pierwotnego znaczenia wyrazów opierając się na ich budowy morfologicznej. Pomocne
• Co to jest Epitafium Co oznacza płycie nagrobnej; 2) utwór żałobny o zwięzłej treści, utrwalający pamięć o zmarłym; 3) utwór satyr. w formie napisu nagrobkowego na cześć żyjącej osoby. E. uformowany został w
• Co to jest Encyklopedia Tłumaczenie dzieło przygotowane poprzez ludzi różnych specjalności, zawierające krótkie wiadomości albo dłuższe artykuły, a nawet rozprawy z określonej dziedziny wiedzy albo działalności
• Co to jest Epigram Epigramat Przykłady poetycki, czasem o charakterze satyr.; wywodzi się ze starożytnej Grecji, znany od VI w. przed naszą erą E. pisane w Rzymie, między innymi poprzez Marcjalisa (I w. n.e.), wywarły
• Co to jest Film Eksperymentalny Definicja nurtu kina poszukiwania twórców zainteresowanych nowymi sposobami, którzy dostrzegli w kamerze filmowej narzędzie dostarczające innych możliwości wyrazu. Eksperymenty prowadzi
• Co to jest Elogium Encyklopedia pochwalny ku czci osoby zmarłej, umieszczany na portrecie przodka, pomniku, nagrobku, również mowa pochwalna; w literaturze barokowej utwór poetycki zawierający wyszukane koncepty
• Co to jest Empora Jak działa umieszczona wewnątrz budowli, kościoła, pałacu, wydzielona dla ekipy osób (na przykład w ogromnej sali balowej dla muzyków, chóru; w kościołach na przykład dla chóru, zakonników
• Co to jest Epos Czy jest wierszowany (zw. in. epopeją), opiewający legendarne albo bohaterskie gesty bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla narodu; fundamentalny gatunek epiki aż do narodzin powieści
• Co to jest Elipsa Pojęcie niepełna gramatycznie, lecz zamknięta znaczeniowo, regularnie przybierając formę równoważnika zdania sprzyja zwięzłości i skrótowości myśli; wypowiedź, gdzie w celach
• Co to jest Etyka Wyjaśnienie zestaw zasad i norm ocen moralnych charakteryzujących daną społeczność albo określony mechanizm etyczny (na przykład e. katolicka), ustala obowiązujące w danej epoce, w danym
• Co to jest Rudolf Eucken Opis uniwersytetów w Bazylei i Jenie, laureat lit. Nagrody Nobla (1908). Artysta koncepcji nazwanej etycznym aktywizmem, gdzie przeciwstawiał się zarówno pozytywizmowi, jak i teorii
• Co to jest Literaturze W Egzystencjalizm Informacje filozofią XIX i XX w.: S. Kierkegaarda, M. Heideggera, K. Jaspersa, G. Marcela, J.P. Sartrea i L. Szestowa, stanowi w lit. podstawę refleksji nad pytaniem fundamentalnym - kim
• Co to jest Empiryzm Znaczenie upowszechniony w XVIII w., wg którego zasadniczym środkiem poznania jest doświadczenie. Jego prekursorem był w XVII w. F. Bacon, który w procesie poznania odrzucał to wszystko
• Co to jest Ekslibris Co znaczy elementami grafiki i wkomponowanym nazwiskiem albo inicjałem właściciela; symbol własności książki umieszczony na wewnętrznej stronie okładek. Pierwszy znany e. w formie
• Co to jest Literaturze W Egzotyzm Krzyżówka samo zdarzenie obecne jest w lit. od dawna (prymitywizm, orientalizm, indianizm); ustalenie przedmiotów nadzwyczajnych z punktu widzenia europ. w dziedzinie zjawisk przyrody
• Co to jest El Greco, właśc. Dominikos Theotokopulos Co to jest gr. Młodość spędził na Krecie, gdzie praktykował malując ikony. W dalszym ciągu przebywał w Wenecji i w Rzymie; najprawdopodobniej był uczniem Tycjana. W 1575 r. przeniósł się do
• Co to jest Elegia Słownik literaturze gr., wiersz pisany strofą dwuwersową, realizowany przy wtórze fletu; artystami byli Archiloch, Solon, Simonides z Keos (VII-VI w. przed naszą erą), w liryce rzym
• Co to jest Exemplum Czym jest fabuła ma ilustrować umoralniającą argumentację; dostarcza należytych wzorów, budujących albo nagannych; żywotny w szczególności w średniowieczu w praktyce kaznodziejskiej, w lit
• Co to jest Epika Co oznacza obejmujący utwory prozatorskie i wierszowane, gdzie świat przedstawiony ma charakter fabularny ( fabuła); podmiot lit. występuje jako narrator, z którego opowieści wyłaniają się
• Co to jest Eden Tłumaczenie człowieka ( Adama i Ewy), gdzie rosło drzewo żywota i informacje dobrego i złego (Gen 2,8-14). Wg teol. E. był miejscem, gdzie dusze sprawiedliwych oczekiwały Sądu Ostatecznego
• Co to jest Sztuka Efemeryczna Przykłady sztuce współcz., zakładająca nietrwałość i krótki czas trwania zdarzenia. Pierwszym jej nurtem był happening. Pośrodku l. 60. i 70. rozwijała się wielokierunkowo ulegając wielu
• Co to jest Stearns Thomas Eliot Definicja autor dramatów, eseista i krytyk lit., jeden z głównych nowatorów literaturze XX w., laureat Nagrody Nobla (1948). Stworzył poezję intelektualną, poświęconą raczej złożonym
• Co to jest Ekumenizm Encyklopedia chrześcijaństwie, którego celem jest propagowanie porozumienia i współpracy pomiędzy Kościołami, dążącymi do przywrócenia ich pierwotnej jedności. Początkiem zorganizowanych
• Co to jest Elitis Odiseas, właśc. O. Alepudelis Jak działa Nobla (1979). W młodości długo przebywał we Francji, gdzie zaprzyjaźnił się z ogromnymi malarzami i pisarzami (Picasso, Chagall, Eluard, Tzara). Przedstawiciel pokolenia buntu
• Co to jest Errata Czy jest błędy drukarskie; lista poprawek, sprostowań, omyłek dołączony do książki w formie luźnej kartki
• Co to jest Environment Pojęcie termin określający technikę artystyczną aranżującą przestrzeń w taki sposób, iż widz wchodząc w nią jest poddawany ze wszystkich stron oddziaływaniu bodźców wizualnych i może
• Co to jest Umberto Eco Wyjaśnienie i dziennikarz. Współzałożyciel lit. Ekipy 63, skupiającej awangardę lat 60. Światową sławę przyniosły mu prace z teorii semiotyki Dzieło otwarte (1962) i Pejzaż semiotyczny (1968
• Co to jest Erotyk Opis regularnie w formie wyznania albo skargi ukochanego. Pośrodku wieków wykształciły się liczne konwencje gat.; największe znaczenie w kształtowaniu e. miała liryka trubadurów
• Co to jest Eurypides Informacje sofistów, którego sztuki stały się obiektem rozważań etycznych i socjalnych; artysta tragedii psychol.; jako pierwszy uczynił ludzki charakter tematem studiów. Unowocześnił dramat
• Co to jest Ewangelia Znaczenie księgą Ewangelii. W NT termin ten stosowany zawsze na oznaczenie zwiastowania zbawienia dokonanego poprzez Boga, Jezusa Chrystusa. NT nawiązał do słów proroka Izajasza (Iz 40,9
• Co to jest Exodus Co znaczy ostatnia pieśń chóru w antycznej tragedii, realizowana na zakończenie poprzez chór opuszczający miejsce przedstawienia (orchestrę
• Co to jest Epigonizm Krzyżówka naśladowanie szablonowych postaw artystycznych, konwencji, stylu w wypadku, gdy zostały one zanegowane poprzez inne kierunki albo epoki. Epigon - naśladowca utalentowanych
• Co to jest Erystyka Co to jest już w starożytnej Grecji, na przykład dzięki dialogom Platona, w XIX w. filozofii A. Schopenhauera, w XX w. T. Kotarbińskiego O sposobach prowadzenia sporów); e. to sztuka
• Co to jest Waldo Ralph Emerson Słownik życia duchowego w Nowej Anglii, lider ruchu transcendentalnego głoszącego intuicyjno-mistyczny sposób docierania do prawdy, przekraczającej dziedzinę doświadczenia zmysłowego. E
• Co to jest Epigraf Czym jest średniowieczu napis umieszczany na grobowcu, pomniku, budowli. W późniejszych czasach krótki wiersz, fragment utworu lit., myśl umieszczana poprzez autora najpierw dzieła, na
• Co to jest Etos Co oznacza charakter, zwyczaj, kryteria, ideały, zespół wartości; relacja do innych ludzi, styl życia. Ustala ogólną orientację danej kultury, przyjętą hierarchię wartości wynikającą z
• Co to jest Ekspozycja Tłumaczenie problemu (wprowadzenie w akcję), postaci, środowiska, konfliktu w dziele lit., teatralnym albo filmowym, na przykład pierwsza wypowiedź Antenora w Odprawie posłów greckich J
• Co to jest Eschatologia Przykłady traktujących o zgonu, losach pośmiertnych człowieka, końcu świata; eschatologiczne rozumienie teraźniejszości nie paraliżuje ziemskiej aktywności człowieka. E. jest uniwersalnym
• Co to jest Etiuda Definicja doskonalenie się w technice artystycznej. E. muzyczna - krótki utwór na instrument solo przydzielony dla celów szkolnych (e. szkolna) albo koncertowych (e. koncertowa). E. filmowa
• Co to jest Emaus Encyklopedia dialogu, którego temat nawiązywał do bibl. rozmowy Chrystusa z wędrowcami zmierzającymi z Jerozolimy do Emaus. Odpowiednio z dominującym w tej epoce światopoglądem alegoryczna
• Co to jest Narodowa Epopeja Jak działa epos, utwór zwykle wierszowany o sporych rozmiarach, z wszechwiedzącym narratorem, pisany stylem wysokim; od wieków określano e.n. najdostojniejszym gatunkiem lit. potwierdzającym
• Co to jest Eldorado Czy jest pokłady złota, poszukiwana poprzez liczne wyprawy z Europy organizowane do Ameryki Płd. Najprawdopodobniej start opowieściom dał obyczaj indiańskiego plemienia Czibczów, którego
• Co to jest Siergiej Eisenstein Pojęcie teatralny, teoretyk i pedagog, klasyk światowego kina. Początkowo eksperymentator teatralny, autor awangardowych inscenizacji (Słuchaj Moskwo, 1923), od 1925 reżyser filmowy. Do
• Co to jest Egotyzm Wyjaśnienie do podporządkowania wszelkich zainteresowań własnej osobie, nadwrażliwość, subiektywizm, emocjonalizm w odczuwaniu świata, ludzi i siebie; postawa typowa w sentymentalizmie i
• Co to jest Ekranizacja Opis przeniesienie na ekran filmowy (albo telewizyjny) utworu lit., odmiana wiernej adaptacji
• Co to jest Elektra, Ifigenia i Orestes Informacje Klitajmestry. E. po zgonu ojca ukryła małego O. na dworze króla Strofiosa, a po latach, gdy powrócił, pomogła mu pomścić zgon ojca. I. miała być złożona na błagalnym ołtarzu
• Co to jest Epifania Znaczenie ludzi w różnych celach i okolicznościach, by pomagać albo karać, przynosić polecenia, ratować w walce. W eposach Homera występowali pod wieloma postaciami. W liturgii chrześc
• Co to jest Epifora Co znaczy na powtórzeniu tego samego słowa albo zwrotu na końcu występujących po sobie wersów, zdań albo strof w układzie paralelnym ( paralelizm), na przykład Hymn do Nirwany K. Przerwy
• Co to jest Epanadiploza Krzyżówka na powtórzeniu tego samego wyrazu albo zwrotu najpierw i końcu zdania albo wypowiedzenia, na przykład Towarzystwo uwielbiało wspólne podróże, a wszyscy mówili o nich wspaniałe
• Co to jest Van Jan Eyck Co to jest największy artysta wczesnego odrodzenia płn. Europy; wybrane dzieła, na przykład miniatury w Godzinkach mediolańsko-turyńskich, poliptyk Ołtarz Baranka Mistycznego (w kościele w
• Co to jest Epikur Słownik Atenach prowadził swoją szkołę, założoną w pobliżu gaju Akademosa. E. był wyznawcą atomistycznej teorii Demokryta, głoszącej, iż cały świat złożona jest z atomów; twierdził, iż
• Co to jest Alexandre Gustave Eiffel Czym jest konstruktor i przedsiębiorca. Założył w l. 70. XIX w. przedsiębiorstwo realizujące najśmielsze konstrukcje żelazne i przedsięwzięcia techniczne przełomu wieków: śluza Kanału
• Co to jest Enklityka Co oznacza samodzielnego akcentu, przeważnie jednosylabowe formy zaimków, przyimków, partykuły i spójniki; łączy się w jedną całość akcentową ze słowem, po którym następuje tak zwany zastój
• Co to jest Epitet Tłumaczenie przeważnie przymiotnik, na przykład ciemna noc (e. przymiotnikowy), imiesłów, na przykład wschodzące słońce (e. imiesłowowy) albo inny rzeczownik przyłączony poprzez apozycje, na
• Co to jest Edytorstwo Przykłady przygotowaniem do druku i wydaniem tekstu. Dbałość o właściwy poziom merytoryczny, artystyczny, graficzny, typograficzny wydawanego dzieła. Do zakresu czynności edytora należą
• Co to jest Ekspresja Definicja przeżyć, uczuć; wyrazistość na przykład gestykulacji, ekspresywny - wyrazisty czyn; 2) w dziele sztuki - umiejętność sugestywnego wyrażania przeżyć, stanów emocjonalnych dzięki
• Co to jest Eufemizm Encyklopedia stosowany w celu złagodzenia, omówienia albo także zastąpienia obraźliwie czy dosadnie sformułowanej treści semantycznej sformułowaniem bardziej oględnym, łagodnym, dyplomatycznym
• Co to jest Ezop Jak działa półlegendarny frygijski niewolnik, sługa Ksanthosa z Samos. Pierwszym wydawcą pisanych prozą bajek E. był Demetrios z Faleronu (V-IV w. przed naszą erą); na jęz. z łaciny przeł
• Co to jest Esej Czy jest przeważnie pisany prozą, poświęcony dowolnemu problemowi, zjawisku albo postaci; e. łączy przedmioty różnych gat. lit., eksponuje osobisty, emocjonalny relacja do tematu, polega
• Co to jest Petersburg Sankt Ermitaż Pojęcie Mieści się w kilku XVIII-wiecznych pałacach (pośród których jest także Pałac Zimowy będący do rewolucji 1917 r. rezydencją carów). Galeria Ermitażu prezentuje rozległą panoramę
• Co to jest Epilog Wyjaśnienie dramatycznego albo epickiego, poświęcona dalszym losom bohaterów (na przykład Niemcy L. Kruczkowskiego); rodzaj przesłania do czytelników, informującego o zamyśle i przeżyciach
• Co to jest Erotyzm Opis występować jako temat albo motyw na przykład w poezji, w filmie, w sztuce, podobnie jak w życiu będąc jednym z przejawów człowieczeństwa. W lit. występuje od najdawniejszych
• Co to jest Empire Informacje klasycyzmu, rozwijająca się w momencie panowania Napoleona I (1804-15) zw. stylem cesarstwa. E. trwał do lat 30. XIX w., wywarł mocny wpływ na sztukę w całej Europie, szczególnie
• Co to jest Eurytmia Znaczenie ład, harmonia; harmonijny układ rytmu w wierszu (regularnie kojarzony z rytmem), sztuka kształtowania wypowiedzi charakteryzującej się wewnętrznym ładem
• Co to jest Eksklamacja Co znaczy wtrącone w tok wypowiedzi, wyrażające emocjonalne zaangażowanie mówiącego. E. może mieć postać elipsy, apostrofy, pytania retorycznego, na przykład J. Słowackiego Beniowski: I
• Co to jest Literaturze W Ekspresjonizm Krzyżówka XIX i pocz. XX w., powst. w Niemczech pod wpływem filozofii H. Bergsona i F. Nietzschego, jako program sformułowany w 1910. Rzeczywistość wedle ekspresjonistów ma wymiar
• Co to jest Filmowy Ekspresjonizm Co to jest zwł. w kinematografii niem. w latach 1919-24, wywodzący się z estetyki i filozofii ekspresjonizmu; charakteryzował się oryginalną poetyką, ekspresyjnie użytym światłem
• Co to jest Erazm z Rotterdamu, łac. Erasmus Desiderius, właśc. Gerhard Gerhards Słownik teolog, znawca i popularyzator kultury antycznej, znakomity humanista renesansowy. Tworzył w jęz. z łaciny, wykładał filologię klasyczną na uniwersytecie w Leuven, w trakcie
• Co to jest Epinikion Czym jest zwycięzcy, mający charakter pieśni wykonywanej w trakcie uczty albo w świątyni; w starożytności metodą tą posługiwali się Simonides z Keos i Pindar. W Polsce nawiązywali do niej
• Co to jest Estreicherowie Co oznacza uczonych przybyły do Polski w 2. poł. XVIII w. Dominik Franciszek (1750-1809) - rysownik, wykładał rysunek w szkole Nowodworskiego; Alojzy Rafał (1786-1852) - botanik, dyr. ogrodu
• Co to jest Esperanto Tłumaczenie najpopularniejszy pośród sztucznie utworzonych jęz. międzynarod.; artystą jest Polak L. Zamenhof (1859-1917, pseudonim dr Esperanto, tzn. mający nadzieję
• Co to jest Estetyka Przykłady zajmująca się badaniem wartości artystycznych, ich oceną, ustalająca kryteria wartościowania dzieł sztuki; 2) ogólna teoria sztuki badająca pod względem treściowym i formalnym
• Co to jest Emblemat Definicja gatunek rozwijający się w XVI-XVII w., kiedy to jako osobna tematyka sztuki uformowała się emblematyka; potem etapowo zanikający. Na formę e. składały się: 1) inskrypcja, napis

---

Co to znaczy? Co oznacza w pisowni polskiej

Język polski w szkole - pomoc w odrabianiu lekcji. Znaczenie, wyjaśnienie, tłumaczenie.