- Co to jest Edyp Definicja wyroczni, Lajos nakazał tuż po urodzeniu syna przebić mu stopy i porzucić w górach na pożarcie zwierzętom. E. wykryty został jednak poprzez pasterzy i wychowany poprzez króla
- Co to jest efemeryczna sztuka Definicja zdarzenia. Pierwszym jej nurtem był happening. Pośrodku l. 60. i 70. rozwijała się wielokierunkowo ulegając wielu przeobrażeniom. Do tego nurtu należą: land-art (sztuka ziemi
- Co to jest egzotyzm w literaturze Definicja indianizm); ustalenie przedmiotów nadzwyczajnych z punktu widzenia europ. w dziedzinie zjawisk przyrody, kultury, stylu życia, sposób nawiązań do obcej kultury lit., rel
- Co to jest egzystencjalizm Definicja konkretnego człowieka. Myśl e. sięga Sokratesa, Platona, obecna jest w filoz.-teol. refleksji św. Augustyna i B. Pascala, jednak za jej rzeczywistego prekursora uważane jest S
- Co to jest Eisenstein Siergiej Definicja eksperymentator teatralny, autor awangardowych inscenizacji (Słuchaj Moskwo, 1923), od 1925 reżyser filmowy. Do najwybitniejszych osiągnięć E. należą Strajk (1925), Pancernik
- Co to jest ekslibris Definicja symbol własności książki umieszczony na wewnętrznej stronie okładek. Pierwszy znany e. w formie fajansowej tabliczki pochodzi ze starożytnego Egiptu (około 1400 przed naszą erą
- Co to jest eksperymentalny film Definicja którzy dostrzegli w kamerze filmowej narzędzie dostarczające innych możliwości wyrazu. Eksperymenty prowadzi między innymi poeci i pisarze: T. Czyżewski, T. Peiper, A. Stern, J
- Co to jest ekspresja Definicja wyrazisty czyn; 2) w dziele sztuki - umiejętność sugestywnego wyrażania przeżyć, stanów emocjonalnych dzięki środków artystycznych, na przykład poprzez taniec, grę aktorską
- Co to jest ekspresjonizm Definicja wyrażający potrzebę ujawniania uczuć; nawiązywał do nowoczesnego romantyzmu. Jest postawą wyrażającą aprobatę dla przejawów intuicji, indywidualnego przeżycia, ujawniania emocji
- Co to jest ekspresjonizm filmowy Definicja i filozofii ekspresjonizmu; charakteryzował się oryginalną poetyką, ekspresyjnie użytym światłem, asymetryczną, wywołującą uczucie niepokoju, monumentalną dekoracją powstałą w
- Co to jest Dominikos Theotokopulos\. El Greco, właśc Definicja dalszym ciągu przebywał w Wenecji i w Rzymie; najprawdopodobniej był uczniem Tycjana. W 1575 r. przeniósł się do Hiszpanii, w 1577 na stałe osiadł w Toledo. We inicjalnym okresie
- Co to jest elegia Definicja wtórze fletu; artystami byli Archiloch, Solon, Simonides z Keos (VII-VI w. przed naszą erą), w liryce rzym. Tibullus, Katullus, Propercjusz, Owidiusz. Odmiany e.: miłosna
- Co to jest emblemat Definicja sztuki uformowała się emblematyka; potem etapowo zanikający. Na formę e. składały się: 1) inskrypcja, napis, krótka sentencja, rodzaj motta, 2) alegoria i personifikacja
- Co to jest Emerson Ralph Waldo Definicja głoszącego intuicyjno-mistyczny sposób docierania do prawdy, przekraczającej dziedzinę doświadczenia zmysłowego. E. proponował etykę odwołującą się do własnego sumienia i rozsądku
- Co to jest empire Definicja stylem cesarstwa. E. trwał do lat 30. XIX w., wywarł mocny wpływ na sztukę w całej Europie, szczególnie na architekturę, rzemiosło artystyczne, meblarstwo, wystrój wnętrz, modę
- Co to jest encyklopedia Definicja krótkie wiadomości albo dłuższe artykuły, a nawet rozprawy z określonej dziedziny wiedzy albo działalności praktycznej. Z racji na zakres treści dzielimy e. na powszechne (ogólne
- Co to jest environment Definicja iż widz wchodząc w nią jest poddawany ze wszystkich stron oddziaływaniu bodźców wizualnych i może intensywnie jej doświadczać. Początków e. można poszukiwać w doświadczeniach z
- Co to jest epicedium Definicja model kompozycyjny: pochwała zmarłego we wstępie (laudatio), opłakiwanie (comploratio) i pocieszenie (consolatio). 2) W liryce chóralnej model powtarzający słowa i układ metryczny
- Co to jest epifania Definicja przynosić polecenia, ratować w walce. W eposach Homera występowali pod wieloma postaciami. W liturgii chrześc. nazwa święta Trzech Króli, wprowadzona od IV w. 6 stycznia
- Co to jest epika Definicja przedstawiony ma charakter fabularny ( fabuła); podmiot lit. występuje jako narrator, z którego opowieści wyłaniają się dzieje postaci, a narracja stanowi fundamentalną formę
- Co to jest epikureizm Definicja przedstawicieli e. dotyczyły etyki, szczególnie istoty życia szczęśliwego, dlatego artysta idei wskazywał na potrzebę doznawania przyjemności, chociaż pojmował ją nieco inaczej
- Co to jest Gerhard Gerhards\. Erasmus Desiderius, właśc\. Erazm z Rotterdamu, łac Definicja humanista renesansowy. Tworzył w jęz. z łaciny, wykładał filologię klasyczną na uniwersytecie w Leuven, w trakcie pobytu w Anglii zaprzyjaźnił się z T. Morusem. Przyg. w jęz. gr
- Co to jest Ermitaż, Sankt Petersburg Definicja Pałac Zimowy będący do rewolucji 1917 r. rezydencją carów). Galeria Ermitażu prezentuje rozległą panoramę sztuki: arcydzieła malarstwa hiszp.: prace Velazqueza i Murilla
- Co to jest Ernst Max Definicja wykształcenia filozof i psycholog, od wczesnej młodości pasjonował się rysunkiem i malarstwem. Po I wojnie światowej zajął się w Niemczech, a potem we Francji działalnością
- Co to jest exodus Definicja ostatnia pieśń chóru w antycznej tragedii, realizowana na zakończenie poprzez chór opuszczający miejsce przedstawienia (orchestrę
- Co to jest erystyka Definicja filozofii A. Schopenhauera, w XX w. T. Kotarbińskiego O sposobach prowadzenia sporów); e. to sztuka przekonywania (rejestrująca i porządkująca wiadomości, wykorzystująca chwyty
- Co to jest etiuda Definicja instrument solo przydzielony dla celów szkolnych (e. szkolna) albo koncertowych (e. koncertowa). E. filmowa - potoczne ustalenie krótkiego filmu realizowanego na potrzeby szkolne
- Co to jest egotyzm Definicja nadwrażliwość, subiektywizm, emocjonalizm w odczuwaniu świata, ludzi i siebie; postawa typowa w sentymentalizmie i romantyzmie, na przykład Cierpienia młodego Wertera J. W
- Co to jest Eklezjastes Definicja rozważania nad sensem życia (marność nad marnościami i wszystko marność; z łaciny vanitas, vanitatum et omnia vanitas): szczęścia nie zapewni bogactwo ani mądrość, bo ludzkie
- Co to jest Alepudelis\. O\. Elitis Odiseas, właśc Definicja się z ogromnymi malarzami i pisarzami (Picasso, Chagall, Eluard, Tzara). Przedstawiciel pokolenia buntu przeciw zafałszowanej wizji starożytności narzuconej poprzez włoski
- Co to jest epitalamium Definicja panegiryk) tworzone z okoliczności ślubu. Gatunek ten uprawiali w antyku między innymi Safona, Teokryt, Owidiusz. W lit. pol. forma popularna w XVI-XVII w. ( między innymi J
- Co to jest epos Definicja gesty bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla narodu; fundamentalny gatunek epiki aż do narodzin powieści. E. ukształtował się w kręgu kultury śródziemnomorskiej w starożytnej
- Co to jest errata Definicja błędy drukarskie; lista poprawek, sprostowań, omyłek dołączony do książki w formie luźnej kartki
- Co to jest egzegeza Definicja ma wykorzystanie w biblistyce przy powstawaniu interpretacji i komentarzy tekstów Biblii
- Co to jest eurytmia Definicja ład, harmonia; harmonijny układ rytmu w wierszu (regularnie kojarzony z rytmem), sztuka kształtowania wypowiedzi charakteryzującej się wewnętrznym ładem
- Co to jest ekranizacja Definicja przeniesienie na ekran filmowy (albo telewizyjny) utworu lit., odmiana wiernej adaptacji
- Co to jest epopeja narodowa Definicja narratorem, pisany stylem wysokim; od wieków określano e.n. najdostojniejszym gatunkiem lit. potwierdzającym narodową tożsamość, stanowiąc fundament lit. narod.; próby pol. e.n
- Co to jest esperanto Definicja najpopularniejszy pośród sztucznie utworzonych jęz. międzynarod.; artystą jest Polak L. Zamenhof (1859-1917, pseudonim dr Esperanto, tzn. mający nadzieję
- Co to jest ewolucjonizm Definicja filoz., analizujących mechanizmy rozwojowe zachodzące w społeczeństwie, historii i kulturze. Syntezą darwinizmu i filozofii pozytywnej A. Comtea jest e. H. Spencera, który uważał
- Co to jest epigonizm Definicja gdy zostały one zanegowane poprzez inne kierunki albo epoki. Epigon - naśladowca utalentowanych poprzedników, kontynuator nieaktualnych kierunków lit. i sztuki
- Co to jest exemplum Definicja wzorów, budujących albo nagannych; żywotny w szczególności w średniowieczu w praktyce kaznodziejskiej, w lit. dydaktycznej
- Co to jest empireum Definicja uważane za źródło czystej myśli i szczytnych idei. W lit. e. pojawiło się w Boskiej Komedii A. Dantego
- Co to jest etyka Definicja albo określony mechanizm etyczny (na przykład e. katolicka), ustala obowiązujące w danej epoce, w danym środowisku metody postępowania - w tym znaczeniu jest pojmowana jako
- Co to jest etymologia Definicja się badaniem pochodzenia i pierwotnego znaczenia wyrazów opierając się na ich budowy morfologicznej. Pomocne przy dociekaniach e. mogą być słowniki etymologiczne: A. Brcknera i
- Co to jest eudajmonizm Definicja człowieka. Zwolennicy e. inaczej rozumieli jednak szczęście, dla epikurejczyków ( epikureizm) były to doznania intelektualne, dla hedonistów ( hedonizm) zaspokojenie potrzeb
- Co to jest eufonia Definicja harmonijny dobór dźwięków w wierszu K. Przerwy Tetmajera Na Anioł Pański, K. Wierzyńskiego Kurhany, daje sukces artystyczny
- Co to jest Ewangelia Definicja zwiastowania zbawienia dokonanego poprzez Boga, Jezusa Chrystusa. NT nawiązał do słów proroka Izajasza (Iz 40,9), który ogłaszał wygnańcom wracającym z niewoli babilońskiej
- Co to jest epeisodion Definicja dzisiejszego aktu. Poszczególne e., których mogło być najwyżej pięć, oddzielane były od siebie pieśniami chóru zw. stasimonami
- Co to jest Eyck Jan van Definicja przykład miniatury w Godzinkach mediolańsko-turyńskich, poliptyk Ołtarz Baranka Mistycznego (w kościele w Gandawie), wykonywał najprawdopodobniej ze starszym bratem Hubertem. E
- Co to jest Ezop Definicja pisanych prozą bajek E. był Demetrios z Faleronu (V-IV w. przed naszą erą); na jęz. z łaciny przeł. je rzym. bajkopisarz Fedrus (I w. n.e.). Bajki E. są dziedzictwem lit. europ
- Co to jest epoka historyczno-literacka Definicja średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, międzywojnie, wojna i okupacja, współczesność (po 1956; po 1989
- Co to jest epifraza Definicja w ten sposób osiągnięty zostaje znaczeniowy kontrast, uwydatniony sedno utworu, na przykład O nietrwałej miłości rzeczy świata tego M. Sępa Szarzyńskiego: Miłość jest własny bieg
- Co to jest epifora Definicja sobie wersów, zdań albo strof w układzie paralelnym ( paralelizm), na przykład Hymn do Nirwany K. Przerwy Tetmajera: Z otchłani klęsk i cierpień podnoszę głos do ciebie, Nirwano
- Co to jest edytorstwo Definicja merytoryczny, artystyczny, graficzny, typograficzny wydawanego dzieła. Do zakresu czynności edytora należą prace organizacyjne, adiustacja, dbałość o graficzne opracowanie książki
- Co to jest Ecce homo! Definicja cierniową, by szydzić z Niego przed zgromadzonym tłumem Żydów. Słowa Piłata z Pontu o Chrystusie - Oto człowiek - będące wyrazem drwiny (J 19,5). Temat obrazów, dostępny
- Co to jest epigraf Definicja czasach krótki wiersz, fragment utworu lit., myśl umieszczana poprzez autora najpierw dzieła, na przykład Romantyczność A. Mickiewicza: Zdaje mi się, iż widzę... gdzie? / Przed
- Co to jest Eco Umberto Definicja lat 60. Światową sławę przyniosły mu prace z teorii semiotyki Dzieło otwarte (1962) i Pejzaż semiotyczny (1968) i estetyki Sztuka i piękno w średniowieczu (1987). Zainteresowanie
- Co to jest Eden Definicja dobrego i złego (Gen 2,8-14). Wg teol. E. był miejscem, gdzie dusze sprawiedliwych oczekiwały Sądu Ostatecznego; wg wizji eschatologicznej pośmiertny los duszy ludzkiej. W pobliżu
- Co to jest estetyka Definicja wartościowania dzieł sztuki; 2) ogólna teoria sztuki badająca pod względem treściowym i formalnym dzieła artystyczne; 3) piękno, poczucie piękna, piękny wygląd czegoś
- Co to jest egzystencjalizm w literaturze Definicja Marcela, J.P. Sartrea i L. Szestowa, stanowi w lit. podstawę refleksji nad pytaniem fundamentalnym - kim jest człowiek. E. w powieściach, dramatach, esejach przejawia się
- Co to jest Eiffel Gustave Alexandre Definicja realizujące najśmielsze konstrukcje żelazne i przedsięwzięcia techniczne przełomu wieków: śluza Kanału Panamskiego, wiadukty, dworce kolejowe. Słynna wieża postawiona w 1889 w
- Co to jest eklektyzm Definicja sztukach plastycznych łączenie przedmiotów treściowych albo formalnych zapożyczonych z różnych epok i od różnych artystów, bez troski o spójność. E. nie mając na celu powstania
- Co to jest eksklamacja Definicja może mieć postać elipsy, apostrofy, pytania retorycznego, na przykład J. Słowackiego Beniowski: I pomyśl, czy ja duszę mam powszednią? Ja - co przebiegłszy świat - kochałem jedną
- Co to jest ekspozycja Definicja lit., teatralnym albo filmowym, na przykład pierwsza wypowiedź Antenora w Odprawie posłów greckich J. Kochanowskiego
- Co to jest ekspresjonizm w literaturze Definicja i F. Nietzschego, jako program sformułowany w 1910. Rzeczywistość wedle ekspresjonistów ma wymiar dialektyczny; postrzegana jest jako zespół antynomii: dobra i zła, ducha i
- Co to jest ekumenizm Definicja pomiędzy Kościołami, dążącymi do przywrócenia ich pierwotnej jedności. Początkiem zorganizowanych działań e. była Międzynarodowa Narada Misyjna w Edynburgu (1910) zwołana z
- Co to jest Eldorado Definicja organizowane do Ameryki Płd. Najprawdopodobniej start opowieściom dał obyczaj indiańskiego plemienia Czibczów, którego król najpierw rządów składał bogom ofiary obsypany złotym
- Co to jest Elektra, Ifigenia i Orestes Definicja latach, gdy powrócił, pomogła mu pomścić zgon ojca. I. miała być złożona na błagalnym ołtarzu poprzez ojca proszącego Artemidę o pomyślny wiatr dla statków greckich
- Co to jest emaus Definicja zmierzającymi z Jerozolimy do Emaus. Odpowiednio z dominującym w tej epoce światopoglądem alegoryczna wędrówka ludzi oznaczała wieczne poszukiwanie Boga. Do tego gat. wrócił w
- Co to jest Eliot Thomas Stearns Definicja literaturze XX w., laureat Nagrody Nobla (1948). Stworzył poezję intelektualną, poświęconą raczej złożonym problemom filoz.-moralnym, aluzyjną, zobiektyzowaną. W wyrażaniu myśli
- Co to jest elipsa Definicja formę równoważnika zdania sprzyja zwięzłości i skrótowości myśli; wypowiedź, gdzie w celach ekspresywnych pominięto jeden ze składników, a jego znaczenia można się domyśleć z
- Co to jest elogium Definicja pomniku, nagrobku, również mowa pochwalna; w literaturze barokowej utwór poetycki zawierający wyszukane koncepty i hiperbole. Zobacz elegia, panegiryk
- Co to jest empiryzm Definicja doświadczenie. Jego prekursorem był w XVII w. F. Bacon, który w procesie poznania odrzucał to wszystko, czego nie da się potwierdzić w praktyce. E. ustala źródło i sposób poznania
- Co to jest empora Definicja na przykład w ogromnej sali balowej dla muzyków, chóru; w kościołach na przykład dla chóru, zakonników
- Co to jest epanadiploza Definicja albo wypowiedzenia, na przykład Towarzystwo uwielbiało wspólne podróże, a wszyscy mówili o nich wspaniałe towarzystwo. Inne nazwy: epanastrofa, prosapodosis, redditio, kyklos
- Co to jest enklityka Definicja partykuły i spójniki; łączy się w jedną całość akcentową ze słowem, po którym następuje tak zwany zastój akcentowy, na przykład skarcił go, ucz się, podaj mu, bodaj iż, mówże
- Co to jest epigramat, epigram Definicja znany od VI w. przed naszą erą E. pisane w Rzymie, między innymi poprzez Marcjalisa (I w. n.e.), wywarły znaczny wpływ na poezję nowożytną; pierwotnie były to wierszowane napisy
- Co to jest epitafium Definicja zmarłym; 3) utwór satyr. w formie napisu nagrobkowego na cześć żyjącej osoby. E. uformowany został w Grecji (V w. przed naszą erą), w lit. pol. po formę tę sięgali między innymi J
- Co to jest Epikur Definicja był wyznawcą atomistycznej teorii Demokryta, głoszącej, iż cały świat złożona jest z atomów; twierdził, iż materia jest wieczna i niezniszczalna. W rozważaniach o etyce odwoływał
- Co to jest epilog Definicja Niemcy L. Kruczkowskiego); rodzaj przesłania do czytelników, informującego o zamyśle i przeżyciach autora przez wzgląd na dziełem (na przykład Pan Tadeusz A. Mickiewicza
- Co to jest epinikion Definicja świątyni; w starożytności metodą tą posługiwali się Simonides z Keos i Pindar. W Polsce nawiązywali do niej między innymi J. Kochanowski (Ad Stephanum Bathoreum), Sz. Szymonowic
- Co to jest epistolografia Definicja listów zawierające wzory komponowania, stylizowania tej formy wypowiedzi w zależności od typu adresata, na przykład list gończy, otwarty, pasterski. Klasykami e. w lit. antycznej
- Co to jest epitet Definicja na przykład wschodzące słońce (e. imiesłowowy) albo inny rzeczownik przyłączony poprzez apozycje, na przykład koń przyjaciel ułana, kobieta diabeł (e. rzeczownikowy). E
- Co to jest erotyzm Definicja podobnie jak w życiu będąc jednym z przejawów człowieczeństwa. W lit. występuje od najdawniejszych czasów, na przykład jako hinduska sztuka kochania Kamasutra, starożytna Ars
- Co to jest erotyk Definicja wykształciły się liczne konwencje gat.; największe znaczenie w kształtowaniu e. miała liryka trubadurów, którzy poetycko opisali miłość jako radosne natu- ralne przeżycie zmysłowe
- Co to jest Erynie Definicja obłaskawienia ich nazywane także Eumenidami (gr. eumenides - życzliwe), w mit. rzym. zwane Furiami. E. wyobrażano jako postacie ze skrzydłami, z wężami w rozwianych włosach i
- Co to jest eschatologia Definicja eschatologiczne rozumienie teraźniejszości nie paraliżuje ziemskiej aktywności człowieka. E. jest uniwersalnym tematem w kulturze, inspiruje artystów różnych epok
- Co to jest esej Definicja postaci; e. łączy przedmioty różnych gat. lit., eksponuje osobisty, emocjonalny relacja do tematu, polega na erudycji piszącego, posługuje się dygresjami, paradoksem i aforyzmami
- Co to jest Estreicherowie Definicja rysownik, wykładał rysunek w szkole Nowodworskiego; Alojzy Rafał (1786-1852) - botanik, dyr. ogrodu botanicznego; Karol Józef (1827-1908) - bibliotekarz, bibliograf, hist. lit
- Co to jest etos Definicja innych ludzi, styl życia. Ustala ogólną orientację danej kultury, przyjętą hierarchię wartości wynikającą z ludzkich zachowań. 2) We współcz. etyce i socjologii kultury całość
- Co to jest Eucken Rudolf Definicja koncepcji nazwanej etycznym aktywizmem, gdzie przeciwstawiał się zarówno pozytywizmowi, jak i teorii ewolucji w filozofii kultury. Własne rozważania zawarł w dziełach: Historia i
- Co to jest eufemizm Definicja obraźliwie czy dosadnie sformułowanej treści semantycznej sformułowaniem bardziej oględnym, łagodnym, dyplomatycznym, na przykład zam. ukradł - świsnął, chapnął, zwinął, buchnął
- Co to jest Eurypides Definicja socjalnych; artysta tragedii psychol.; jako pierwszy uczynił ludzki charakter tematem studiów. Unowocześnił dramat ograniczając rolę chóru na rzecz rozbudowanej akcji, mistrzowsko
- Co to jest ezopowy język Definicja sposób utajony, pośredni, co można interpretować wieloznacznie; również na uzupełnianiu znaczeń, deszyfrowaniu metafor, aluzji etc., na przykład Syberia - kraina daleka osobliwa i
Co to znaczy? Co oznacza w pisowni polskiej
Język polski w szkole - pomoc w odrabianiu lekcji. Znaczenie, wyjaśnienie, tłumaczenie.
Definicja Ezopowy Język, Eurypides, Eufemizm, Eucken Rudolf, Etos, Estreicherowie, Esej, Eschatologia, Erynie, Erotyk, Erotyzm, Epitet, Epistolografia, Epinikion, Epilog co to znaczy.
Słownik Ezopowy Język, Eurypides, Eufemizm, Eucken Rudolf, Etos pisownia.