Pisownia język polski | słownik na E

• Co to jest Edyp Definicja wyroczni, Lajos nakazał tuż po urodzeniu syna przebić mu stopy i porzucić w górach na pożarcie zwierzętom. E. wykryty został jednak poprzez pasterzy i wychowany poprzez króla
• Co to jest efemeryczna sztuka Definicja zdarzenia. Pierwszym jej nurtem był happening. Pośrodku l. 60. i 70. rozwijała się wielokierunkowo ulegając wielu przeobrażeniom. Do tego nurtu należą: land-art (sztuka ziemi
• Co to jest egzotyzm w literaturze Definicja indianizm); ustalenie przedmiotów nadzwyczajnych z punktu widzenia europ. w dziedzinie zjawisk przyrody, kultury, stylu życia, sposób nawiązań do obcej kultury lit., rel
• Co to jest egzystencjalizm Definicja konkretnego człowieka. Myśl e. sięga Sokratesa, Platona, obecna jest w filoz.-teol. refleksji św. Augustyna i B. Pascala, jednak za jej rzeczywistego prekursora uważane jest S
• Co to jest Eisenstein Siergiej Definicja eksperymentator teatralny, autor awangardowych inscenizacji (Słuchaj Moskwo, 1923), od 1925 reżyser filmowy. Do najwybitniejszych osiągnięć E. należą Strajk (1925), Pancernik
• Co to jest ekslibris Definicja symbol własności książki umieszczony na wewnętrznej stronie okładek. Pierwszy znany e. w formie fajansowej tabliczki pochodzi ze starożytnego Egiptu (około 1400 przed naszą erą
• Co to jest eksperymentalny film Definicja którzy dostrzegli w kamerze filmowej narzędzie dostarczające innych możliwości wyrazu. Eksperymenty prowadzi między innymi poeci i pisarze: T. Czyżewski, T. Peiper, A. Stern, J
• Co to jest ekspresja Definicja wyrazisty czyn; 2) w dziele sztuki - umiejętność sugestywnego wyrażania przeżyć, stanów emocjonalnych dzięki środków artystycznych, na przykład poprzez taniec, grę aktorską
• Co to jest ekspresjonizm Definicja wyrażający potrzebę ujawniania uczuć; nawiązywał do nowoczesnego romantyzmu. Jest postawą wyrażającą aprobatę dla przejawów intuicji, indywidualnego przeżycia, ujawniania emocji
• Co to jest ekspresjonizm filmowy Definicja i filozofii ekspresjonizmu; charakteryzował się oryginalną poetyką, ekspresyjnie użytym światłem, asymetryczną, wywołującą uczucie niepokoju, monumentalną dekoracją powstałą w
• Co to jest Dominikos Theotokopulos\. El Greco, właśc Definicja dalszym ciągu przebywał w Wenecji i w Rzymie; najprawdopodobniej był uczniem Tycjana. W 1575 r. przeniósł się do Hiszpanii, w 1577 na stałe osiadł w Toledo. We inicjalnym okresie
• Co to jest elegia Definicja wtórze fletu; artystami byli Archiloch, Solon, Simonides z Keos (VII-VI w. przed naszą erą), w liryce rzym. Tibullus, Katullus, Propercjusz, Owidiusz. Odmiany e.: miłosna
• Co to jest emblemat Definicja sztuki uformowała się emblematyka; potem etapowo zanikający. Na formę e. składały się: 1) inskrypcja, napis, krótka sentencja, rodzaj motta, 2) alegoria i personifikacja
• Co to jest Emerson Ralph Waldo Definicja głoszącego intuicyjno-mistyczny sposób docierania do prawdy, przekraczającej dziedzinę doświadczenia zmysłowego. E. proponował etykę odwołującą się do własnego sumienia i rozsądku
• Co to jest empire Definicja stylem cesarstwa. E. trwał do lat 30. XIX w., wywarł mocny wpływ na sztukę w całej Europie, szczególnie na architekturę, rzemiosło artystyczne, meblarstwo, wystrój wnętrz, modę
• Co to jest encyklopedia Definicja krótkie wiadomości albo dłuższe artykuły, a nawet rozprawy z określonej dziedziny wiedzy albo działalności praktycznej. Z racji na zakres treści dzielimy e. na powszechne (ogólne
• Co to jest environment Definicja iż widz wchodząc w nią jest poddawany ze wszystkich stron oddziaływaniu bodźców wizualnych i może intensywnie jej doświadczać. Początków e. można poszukiwać w doświadczeniach z
• Co to jest epicedium Definicja model kompozycyjny: pochwała zmarłego we wstępie (laudatio), opłakiwanie (comploratio) i pocieszenie (consolatio). 2) W liryce chóralnej model powtarzający słowa i układ metryczny
• Co to jest epifania Definicja przynosić polecenia, ratować w walce. W eposach Homera występowali pod wieloma postaciami. W liturgii chrześc. nazwa święta Trzech Króli, wprowadzona od IV w. 6 stycznia
• Co to jest epika Definicja przedstawiony ma charakter fabularny ( fabuła); podmiot lit. występuje jako narrator, z którego opowieści wyłaniają się dzieje postaci, a narracja stanowi fundamentalną formę
• Co to jest epikureizm Definicja przedstawicieli e. dotyczyły etyki, szczególnie istoty życia szczęśliwego, dlatego artysta idei wskazywał na potrzebę doznawania przyjemności, chociaż pojmował ją nieco inaczej
• Co to jest Gerhard Gerhards\. Erasmus Desiderius, właśc\. Erazm z Rotterdamu, łac Definicja humanista renesansowy. Tworzył w jęz. z łaciny, wykładał filologię klasyczną na uniwersytecie w Leuven, w trakcie pobytu w Anglii zaprzyjaźnił się z T. Morusem. Przyg. w jęz. gr
• Co to jest Ermitaż, Sankt Petersburg Definicja Pałac Zimowy będący do rewolucji 1917 r. rezydencją carów). Galeria Ermitażu prezentuje rozległą panoramę sztuki: arcydzieła malarstwa hiszp.: prace Velazqueza i Murilla
• Co to jest Ernst Max Definicja wykształcenia filozof i psycholog, od wczesnej młodości pasjonował się rysunkiem i malarstwem. Po I wojnie światowej zajął się w Niemczech, a potem we Francji działalnością
• Co to jest exodus Definicja ostatnia pieśń chóru w antycznej tragedii, realizowana na zakończenie poprzez chór opuszczający miejsce przedstawienia (orchestrę
• Co to jest erystyka Definicja filozofii A. Schopenhauera, w XX w. T. Kotarbińskiego O sposobach prowadzenia sporów); e. to sztuka przekonywania (rejestrująca i porządkująca wiadomości, wykorzystująca chwyty
• Co to jest etiuda Definicja instrument solo przydzielony dla celów szkolnych (e. szkolna) albo koncertowych (e. koncertowa). E. filmowa - potoczne ustalenie krótkiego filmu realizowanego na potrzeby szkolne
• Co to jest egotyzm Definicja nadwrażliwość, subiektywizm, emocjonalizm w odczuwaniu świata, ludzi i siebie; postawa typowa w sentymentalizmie i romantyzmie, na przykład Cierpienia młodego Wertera J. W
• Co to jest Eklezjastes Definicja rozważania nad sensem życia (marność nad marnościami i wszystko marność; z łaciny vanitas, vanitatum et omnia vanitas): szczęścia nie zapewni bogactwo ani mądrość, bo ludzkie
• Co to jest Alepudelis\. O\. Elitis Odiseas, właśc Definicja się z ogromnymi malarzami i pisarzami (Picasso, Chagall, Eluard, Tzara). Przedstawiciel pokolenia buntu przeciw zafałszowanej wizji starożytności narzuconej poprzez włoski
• Co to jest epitalamium Definicja panegiryk) tworzone z okoliczności ślubu. Gatunek ten uprawiali w antyku między innymi Safona, Teokryt, Owidiusz. W lit. pol. forma popularna w XVI-XVII w. ( między innymi J
• Co to jest epos Definicja gesty bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla narodu; fundamentalny gatunek epiki aż do narodzin powieści. E. ukształtował się w kręgu kultury śródziemnomorskiej w starożytnej
• Co to jest errata Definicja błędy drukarskie; lista poprawek, sprostowań, omyłek dołączony do książki w formie luźnej kartki
• Co to jest egzegeza Definicja ma wykorzystanie w biblistyce przy powstawaniu interpretacji i komentarzy tekstów Biblii
• Co to jest eurytmia Definicja ład, harmonia; harmonijny układ rytmu w wierszu (regularnie kojarzony z rytmem), sztuka kształtowania wypowiedzi charakteryzującej się wewnętrznym ładem
• Co to jest ekranizacja Definicja przeniesienie na ekran filmowy (albo telewizyjny) utworu lit., odmiana wiernej adaptacji
• Co to jest epopeja narodowa Definicja narratorem, pisany stylem wysokim; od wieków określano e.n. najdostojniejszym gatunkiem lit. potwierdzającym narodową tożsamość, stanowiąc fundament lit. narod.; próby pol. e.n
• Co to jest esperanto Definicja najpopularniejszy pośród sztucznie utworzonych jęz. międzynarod.; artystą jest Polak L. Zamenhof (1859-1917, pseudonim dr Esperanto, tzn. mający nadzieję
• Co to jest ewolucjonizm Definicja filoz., analizujących mechanizmy rozwojowe zachodzące w społeczeństwie, historii i kulturze. Syntezą darwinizmu i filozofii pozytywnej A. Comtea jest e. H. Spencera, który uważał
• Co to jest epigonizm Definicja gdy zostały one zanegowane poprzez inne kierunki albo epoki. Epigon - naśladowca utalentowanych poprzedników, kontynuator nieaktualnych kierunków lit. i sztuki
• Co to jest exemplum Definicja wzorów, budujących albo nagannych; żywotny w szczególności w średniowieczu w praktyce kaznodziejskiej, w lit. dydaktycznej
• Co to jest empireum Definicja uważane za źródło czystej myśli i szczytnych idei. W lit. e. pojawiło się w Boskiej Komedii A. Dantego
• Co to jest etyka Definicja albo określony mechanizm etyczny (na przykład e. katolicka), ustala obowiązujące w danej epoce, w danym środowisku metody postępowania - w tym znaczeniu jest pojmowana jako
• Co to jest etymologia Definicja się badaniem pochodzenia i pierwotnego znaczenia wyrazów opierając się na ich budowy morfologicznej. Pomocne przy dociekaniach e. mogą być słowniki etymologiczne: A. Brcknera i
• Co to jest eudajmonizm Definicja człowieka. Zwolennicy e. inaczej rozumieli jednak szczęście, dla epikurejczyków ( epikureizm) były to doznania intelektualne, dla hedonistów ( hedonizm) zaspokojenie potrzeb
• Co to jest eufonia Definicja harmonijny dobór dźwięków w wierszu K. Przerwy Tetmajera Na Anioł Pański, K. Wierzyńskiego Kurhany, daje sukces artystyczny
• Co to jest Ewangelia Definicja zwiastowania zbawienia dokonanego poprzez Boga, Jezusa Chrystusa. NT nawiązał do słów proroka Izajasza (Iz 40,9), który ogłaszał wygnańcom wracającym z niewoli babilońskiej
• Co to jest epeisodion Definicja dzisiejszego aktu. Poszczególne e., których mogło być najwyżej pięć, oddzielane były od siebie pieśniami chóru zw. stasimonami
• Co to jest Eyck Jan van Definicja przykład miniatury w Godzinkach mediolańsko-turyńskich, poliptyk Ołtarz Baranka Mistycznego (w kościele w Gandawie), wykonywał najprawdopodobniej ze starszym bratem Hubertem. E
• Co to jest Ezop Definicja pisanych prozą bajek E. był Demetrios z Faleronu (V-IV w. przed naszą erą); na jęz. z łaciny przeł. je rzym. bajkopisarz Fedrus (I w. n.e.). Bajki E. są dziedzictwem lit. europ
• Co to jest epoka historyczno-literacka Definicja średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, międzywojnie, wojna i okupacja, współczesność (po 1956; po 1989
• Co to jest epifraza Definicja w ten sposób osiągnięty zostaje znaczeniowy kontrast, uwydatniony sedno utworu, na przykład O nietrwałej miłości rzeczy świata tego M. Sępa Szarzyńskiego: Miłość jest własny bieg
• Co to jest epifora Definicja sobie wersów, zdań albo strof w układzie paralelnym ( paralelizm), na przykład Hymn do Nirwany K. Przerwy Tetmajera: Z otchłani klęsk i cierpień podnoszę głos do ciebie, Nirwano
• Co to jest edytorstwo Definicja merytoryczny, artystyczny, graficzny, typograficzny wydawanego dzieła. Do zakresu czynności edytora należą prace organizacyjne, adiustacja, dbałość o graficzne opracowanie książki
• Co to jest Ecce homo! Definicja cierniową, by szydzić z Niego przed zgromadzonym tłumem Żydów. Słowa Piłata z Pontu o Chrystusie - Oto człowiek - będące wyrazem drwiny (J 19,5). Temat obrazów, dostępny
• Co to jest epigraf Definicja czasach krótki wiersz, fragment utworu lit., myśl umieszczana poprzez autora najpierw dzieła, na przykład Romantyczność A. Mickiewicza: Zdaje mi się, iż widzę... gdzie? / Przed
• Co to jest Eco Umberto Definicja lat 60. Światową sławę przyniosły mu prace z teorii semiotyki Dzieło otwarte (1962) i Pejzaż semiotyczny (1968) i estetyki Sztuka i piękno w średniowieczu (1987). Zainteresowanie
• Co to jest Eden Definicja dobrego i złego (Gen 2,8-14). Wg teol. E. był miejscem, gdzie dusze sprawiedliwych oczekiwały Sądu Ostatecznego; wg wizji eschatologicznej pośmiertny los duszy ludzkiej. W pobliżu
• Co to jest estetyka Definicja wartościowania dzieł sztuki; 2) ogólna teoria sztuki badająca pod względem treściowym i formalnym dzieła artystyczne; 3) piękno, poczucie piękna, piękny wygląd czegoś
• Co to jest egzystencjalizm w literaturze Definicja Marcela, J.P. Sartrea i L. Szestowa, stanowi w lit. podstawę refleksji nad pytaniem fundamentalnym - kim jest człowiek. E. w powieściach, dramatach, esejach przejawia się
• Co to jest Eiffel Gustave Alexandre Definicja realizujące najśmielsze konstrukcje żelazne i przedsięwzięcia techniczne przełomu wieków: śluza Kanału Panamskiego, wiadukty, dworce kolejowe. Słynna wieża postawiona w 1889 w
• Co to jest eklektyzm Definicja sztukach plastycznych łączenie przedmiotów treściowych albo formalnych zapożyczonych z różnych epok i od różnych artystów, bez troski o spójność. E. nie mając na celu powstania
• Co to jest eksklamacja Definicja może mieć postać elipsy, apostrofy, pytania retorycznego, na przykład J. Słowackiego Beniowski: I pomyśl, czy ja duszę mam powszednią? Ja - co przebiegłszy świat - kochałem jedną
• Co to jest ekspozycja Definicja lit., teatralnym albo filmowym, na przykład pierwsza wypowiedź Antenora w Odprawie posłów greckich J. Kochanowskiego
• Co to jest ekspresjonizm w literaturze Definicja i F. Nietzschego, jako program sformułowany w 1910. Rzeczywistość wedle ekspresjonistów ma wymiar dialektyczny; postrzegana jest jako zespół antynomii: dobra i zła, ducha i
• Co to jest ekumenizm Definicja pomiędzy Kościołami, dążącymi do przywrócenia ich pierwotnej jedności. Początkiem zorganizowanych działań e. była Międzynarodowa Narada Misyjna w Edynburgu (1910) zwołana z
• Co to jest Eldorado Definicja organizowane do Ameryki Płd. Najprawdopodobniej start opowieściom dał obyczaj indiańskiego plemienia Czibczów, którego król najpierw rządów składał bogom ofiary obsypany złotym
• Co to jest Elektra, Ifigenia i Orestes Definicja latach, gdy powrócił, pomogła mu pomścić zgon ojca. I. miała być złożona na błagalnym ołtarzu poprzez ojca proszącego Artemidę o pomyślny wiatr dla statków greckich
• Co to jest emaus Definicja zmierzającymi z Jerozolimy do Emaus. Odpowiednio z dominującym w tej epoce światopoglądem alegoryczna wędrówka ludzi oznaczała wieczne poszukiwanie Boga. Do tego gat. wrócił w
• Co to jest Eliot Thomas Stearns Definicja literaturze XX w., laureat Nagrody Nobla (1948). Stworzył poezję intelektualną, poświęconą raczej złożonym problemom filoz.-moralnym, aluzyjną, zobiektyzowaną. W wyrażaniu myśli
• Co to jest elipsa Definicja formę równoważnika zdania sprzyja zwięzłości i skrótowości myśli; wypowiedź, gdzie w celach ekspresywnych pominięto jeden ze składników, a jego znaczenia można się domyśleć z
• Co to jest elogium Definicja pomniku, nagrobku, również mowa pochwalna; w literaturze barokowej utwór poetycki zawierający wyszukane koncepty i hiperbole. Zobacz elegia, panegiryk
• Co to jest empiryzm Definicja doświadczenie. Jego prekursorem był w XVII w. F. Bacon, który w procesie poznania odrzucał to wszystko, czego nie da się potwierdzić w praktyce. E. ustala źródło i sposób poznania
• Co to jest empora Definicja na przykład w ogromnej sali balowej dla muzyków, chóru; w kościołach na przykład dla chóru, zakonników
• Co to jest epanadiploza Definicja albo wypowiedzenia, na przykład Towarzystwo uwielbiało wspólne podróże, a wszyscy mówili o nich wspaniałe towarzystwo. Inne nazwy: epanastrofa, prosapodosis, redditio, kyklos
• Co to jest enklityka Definicja partykuły i spójniki; łączy się w jedną całość akcentową ze słowem, po którym następuje tak zwany zastój akcentowy, na przykład skarcił go, ucz się, podaj mu, bodaj iż, mówże
• Co to jest epigramat, epigram Definicja znany od VI w. przed naszą erą E. pisane w Rzymie, między innymi poprzez Marcjalisa (I w. n.e.), wywarły znaczny wpływ na poezję nowożytną; pierwotnie były to wierszowane napisy
• Co to jest epitafium Definicja zmarłym; 3) utwór satyr. w formie napisu nagrobkowego na cześć żyjącej osoby. E. uformowany został w Grecji (V w. przed naszą erą), w lit. pol. po formę tę sięgali między innymi J
• Co to jest Epikur Definicja był wyznawcą atomistycznej teorii Demokryta, głoszącej, iż cały świat złożona jest z atomów; twierdził, iż materia jest wieczna i niezniszczalna. W rozważaniach o etyce odwoływał
• Co to jest epilog Definicja Niemcy L. Kruczkowskiego); rodzaj przesłania do czytelników, informującego o zamyśle i przeżyciach autora przez wzgląd na dziełem (na przykład Pan Tadeusz A. Mickiewicza
• Co to jest epinikion Definicja świątyni; w starożytności metodą tą posługiwali się Simonides z Keos i Pindar. W Polsce nawiązywali do niej między innymi J. Kochanowski (Ad Stephanum Bathoreum), Sz. Szymonowic
• Co to jest epistolografia Definicja listów zawierające wzory komponowania, stylizowania tej formy wypowiedzi w zależności od typu adresata, na przykład list gończy, otwarty, pasterski. Klasykami e. w lit. antycznej
• Co to jest epitet Definicja na przykład wschodzące słońce (e. imiesłowowy) albo inny rzeczownik przyłączony poprzez apozycje, na przykład koń przyjaciel ułana, kobieta diabeł (e. rzeczownikowy). E
• Co to jest erotyzm Definicja podobnie jak w życiu będąc jednym z przejawów człowieczeństwa. W lit. występuje od najdawniejszych czasów, na przykład jako hinduska sztuka kochania Kamasutra, starożytna Ars
• Co to jest erotyk Definicja wykształciły się liczne konwencje gat.; największe znaczenie w kształtowaniu e. miała liryka trubadurów, którzy poetycko opisali miłość jako radosne natu- ralne przeżycie zmysłowe
• Co to jest Erynie Definicja obłaskawienia ich nazywane także Eumenidami (gr. eumenides - życzliwe), w mit. rzym. zwane Furiami. E. wyobrażano jako postacie ze skrzydłami, z wężami w rozwianych włosach i
• Co to jest eschatologia Definicja eschatologiczne rozumienie teraźniejszości nie paraliżuje ziemskiej aktywności człowieka. E. jest uniwersalnym tematem w kulturze, inspiruje artystów różnych epok
• Co to jest esej Definicja postaci; e. łączy przedmioty różnych gat. lit., eksponuje osobisty, emocjonalny relacja do tematu, polega na erudycji piszącego, posługuje się dygresjami, paradoksem i aforyzmami
• Co to jest Estreicherowie Definicja rysownik, wykładał rysunek w szkole Nowodworskiego; Alojzy Rafał (1786-1852) - botanik, dyr. ogrodu botanicznego; Karol Józef (1827-1908) - bibliotekarz, bibliograf, hist. lit
• Co to jest etos Definicja innych ludzi, styl życia. Ustala ogólną orientację danej kultury, przyjętą hierarchię wartości wynikającą z ludzkich zachowań. 2) We współcz. etyce i socjologii kultury całość
• Co to jest Eucken Rudolf Definicja koncepcji nazwanej etycznym aktywizmem, gdzie przeciwstawiał się zarówno pozytywizmowi, jak i teorii ewolucji w filozofii kultury. Własne rozważania zawarł w dziełach: Historia i
• Co to jest eufemizm Definicja obraźliwie czy dosadnie sformułowanej treści semantycznej sformułowaniem bardziej oględnym, łagodnym, dyplomatycznym, na przykład zam. ukradł - świsnął, chapnął, zwinął, buchnął
• Co to jest Eurypides Definicja socjalnych; artysta tragedii psychol.; jako pierwszy uczynił ludzki charakter tematem studiów. Unowocześnił dramat ograniczając rolę chóru na rzecz rozbudowanej akcji, mistrzowsko
• Co to jest ezopowy język Definicja sposób utajony, pośredni, co można interpretować wieloznacznie; również na uzupełnianiu znaczeń, deszyfrowaniu metafor, aluzji etc., na przykład Syberia - kraina daleka osobliwa i

---

Co to znaczy? Co oznacza w pisowni polskiej

Język polski w szkole - pomoc w odrabianiu lekcji. Znaczenie, wyjaśnienie, tłumaczenie.